Public relations

Public relations

Zarówno termin public relations, jak i jego zastosowania w praktyce, pojawiły się już na początku XX wieku w USA, jednakże nawet tam  zastosowanie oraz pojęcie public relations nie są rozumiane jednoznacznie.

Termin public relations jest używany w różnych kontekstach; wydaje się jednak, że nie ma ustalonego jednorodnego znaczenia. Głównym źródłem nieporozumień wydaje się być związek między terminami „public relations” a „komunikacja”. . Uważam również, że „public relations” jest terminem używanym szerzej w środowisku korporacyjnym (często w celu odróżnienia od „relacji inwestorskich”), ale ma on bardzo niewielką popularność w sektorze publicznym, parapublicznym czy stowarzyszeniowym.

Chociaż definicje mogą nie być najbardziej powabnym tematem refleksji, myślę, że w rzeczywistości ma to większe znaczenie, niż nam się wydaje. Zrozumienie wykonywanej przez PR-owców pracy i wartości, którą wnoszą, ma fundamentalne znaczenie dla formułowania oczekiwań - jest to obszar pełen trudności zarówno dla badaczy, jak i praktyków PR.

Są tacy, którzy twierdzą, że tak naprawdę nie ma różnicy między PR a komunikacją - jej definicja public relations obejmuje wszystko: od relacji z mediami, przez relacje z interesariuszami, po zarządzanie reputacją, komunikację kryzysową, komunikację wewnętrzną i zasięgi w mediach społecznościowych.

Chociaż zgadzam się z wyjaśnieniem w poście, że zakres public relations znacznie się powiększył, to jednak nie jestem pewien, czy zaproponowana szeroka definicja jest tak pomocna, jak mogłaby być.

W szczególności nie sądzę, aby większość klientów myślała o komunikacji wewnętrznej jako o public relations, które to przecież pojęcie ma silne zewnętrzne konotacje. Stworzyłoby to potencjalnie ryzykowną sytuację związaną z niejasnymi rolami i obowiązkami lub rozdźwiękiem między świadczonymi usługami a oczekiwaniami. Nie wspominając już o tym, że zebranie wszystkich tych zewnętrznych i wewnętrznych działań w jednym, niezróżnicowanym tyglu, nie docenia wyjątkowego zestawu umiejętności i perspektyw związanych z komunikacją wewnętrzną.

Ponadto komunikacja wewnętrzna jest powiązana z kilkoma powiązanymi funkcjami, takimi jak komunikacja zmian i komunikacja z pracownikami - komponentami bardziej użytecznymi, etykietowanymi w ramach ogólnej rubryki „komunikacja korporacyjna”. Termin komunikacja korporacyjna - to znaczy celowe połączenie i dostosowanie komunikacji wewnętrznej i zewnętrznej w celu realizacji celów organizacyjnych - jest przydatnym terminem, który dodaje jasności i wartości funkcjonalnej.

Zwykle używałbym terminów public relations i komunikacja w bardzo różny sposób: moim zdaniem wszystkie działania z zakresu public relations to komunikacja, ale nie wszystkie formy komunikacji to PR. Jak to często bywa, wyzwaniem jest nie tylko zdefiniowanie terminów, których używamy, ale także wyjaśnienie ich wzajemnych relacji.

Dziedzina ta łączy w sobie elementy wielu nauk takich jak socjologia, ekonomia, psychologia, co staje się jednym z powodów trudności w jej zdefiniowaniu . Istnieje obecnie ponad dwa tys definicji  i liczba ich stale rośnie.

W interesie każdej organizacji jest utrzymanie pozytywnego wizerunku publicznego. Niezależnie od tego, czy jest to organizacja sektora publicznego, czy prywatnego, oba rodzaje organizacji mogą odnieść korzyści jedynie z właściwego zarządzania postrzeganiem organizacji przez swoich odbiorców.

Oba typy organizacji mogą czerpać korzyści z pozytywnego wizerunku publicznego, który nie tylko przyczynia się do zwiększenia zaufania do organizacji w imieniu jej opinii publicznej i kluczowych interesariuszy, ale także wzmacnia zaufanie do zdolności organizacji do osiągania sukcesu.

Często niezrozumiałe jest, że organizacje wykorzystują public relations tylko do celów promocyjnych. Dyscyplina public relations (PR) zajmuje się natomiast kształtowaniem i utrzymywaniem wizerunku i reputacji organizacji w oczach różnych odbiorców. Jest to celowy, zaplanowany i trwały wysiłek na rzecz ustanowienia i utrzymania wzajemnego zrozumienia między organizacją a jej odbiorcami.

Wykorzystuje informacje do wpływania na opinię publiczną w celu tworzenia i utrzymywania dobrej woli. Jest to praktyka zarządzania komunikacją pomiędzy organizacją i jej społecznościami. Publiczność, w rozumieniu PR, to ta, która kiedykolwiek miała lub kiedykolwiek będzie mieć opinię o organizacji.

Opinia publiczna to zainteresowani odbiorcy, którzy są w jakiś sposób ważni dla organizacji, w tym obecni i potencjalni klienci, obecni i potencjalni pracownicy i kierownictwo, inwestorzy, sprzedawcy i dostawcy, media, rząd, liderzy opinii itp. Mogą oni być wewnętrzni w organizacji lub zewnętrzni w stosunku do organizacji.

techniki negocjacji.jpg

Definicja public relations

Działania w zakresie public relations są planowane i utrzymywane w celu ustanowienia i utrzymania dobrej woli i wzajemnego zrozumienia między organizacją i jej otoczeniem społecznym.

Ogólnie rzecz biorąc, nie ma jednej przyjętej definicji public relations. Zamiast tego istnieje wiele sposobów na jej zdefiniowanie. Niektóre z nich zostały podane poniżej.

Ivy Lee i Edwards Louis Bernays ustanowili pierwszą definicję public relations na początku lat 1900-tych, która określa ją jako "funkcję zarządzania, która określa postawy publiczne, definiuje politykę, procedury i interesy organizacji... a następnie realizuje program działań mających na celu zdobycie społecznego zrozumienia i akceptacji".

W 1923 roku Edward Bernays, określił PR jako „Dostarczanie społeczeństwu informacji, perswazję mającą na celu modyfikowanie postaw oraz usiłowanie zbliżenia postaw i działań instytucji do nastawienia klientów, zaś postaw klientów do nastawienia instytucji”[1].



Jeszcze inna definicja została opracowana na seminarium stowarzyszeń public relations które odbyło się w 1978 roku: „Praktykowanie public relations to umiejętność (sztuka) a także dziedzina nauk społecznych dotycząca analizowania trendów zmian opinii, przewidywania ich konsekwencji, doradzania przywódcom organizacji oraz wdrażania planowanych programów działania korekcyjnego, które będą służyć zarówno interesom organizacji jak i społeczności”[2].

Brytyjski Instytut Public Relations rozumie PR jako: "(...) świadome, planowe i ciągłe wysiłki, mające na celu ustanowienie i utrzymanie wzajemnego zrozumienia między daną organizacją a jej otoczeniem"[3].

Natomiast definicja Amerykańskiego Stowarzyszenia Public Relations brzmiała nastepująco: „(PR) jako funkcja zarządzania obejmuje dwa podstawowe zadania: wnioskowanie (przewidywanie), analiza i interpretacja opinii publicznej, nastawienia i problemów, które mogą wywierać pozytywny lub negatywny wpływ na działalność i plany organizacji oraz doradzanie kierownictwu wszystkich szczebli (poziomów) organizacji w sprawach zasad działania i komunikowania przy uwzględnieniu wszystkich publicznych aspektów oraz społecznej i obywatelskiej odpowiedzialności własnej organizacji”[4].

[1] Goban-Klas T.: Public relations czyli promocja reputacji – pojęcia, definicje, uwarunkowania. Business Press, Warszawa 1997, s.19

[2] Tamże, s. 20

[3] Budzyński W., Public Relations. Zarządzanie reputacją firmy, Wydawnictwo Poltext, 1997, s. 10

[4] Wojcik K., Public Relations. Analiza sytuacji wyjściowej. Planowanie działalności., Agencja Wydawnicza Placet, 2001, s. 22


Entrepreneur.com definiuje public relations wyłącznie w kategoriach działań promocyjnych, określając PR jako "Wykorzystanie wiadomości lub prasy biznesowej do przekazywania pozytywnych historii o firmie lub produktach; budowanie dobrych relacji z przedstawicielami prasy lokalnej". Według Kent State University, działalność public relations to "strategiczne zarządzanie komunikacją i relacjami między organizacjami i ich kluczowymi odbiorcami". Najnowsza definicja public relations została podana przez Public Relations Society of America w 2012 roku, w której stwierdza się, że "Public relations to strategiczny proces komunikacji, który buduje wzajemnie korzystne relacje między organizacjami i ich społecznościami". W wielu przypadkach głównym obowiązkiem osoby zajmującej się public relations jest przygotowywanie projektów komunikatów prasowych, które są wysyłane do docelowych członków mediów. Ograniczenie zakresu definicji public relations do samego rozgłosu byłoby jednak niedocenianiem rosnącego wpływu i zasięgu PR.

W ramach marketingu, Public Relations definiuje się jako zadanie promowania produktu lub usługi przy niewielkich lub zerowych kosztach. Celem jest uzupełnienie płatnego marketingu poprzez przekazywanie zaufania i wiarygodności firmy w kierunku odpowiednich kanałów tradycyjnych i cyfrowych. - Paul Mosenson

W swojej najczystszej formie PR jest sztuką i nauką wpływania na opinię publiczną poprzez komunikację. W dzisiejszych czasach jest to często doraźna próba kontroli nad przekazem. Problem polega na tym, że kontrola nad przekazem jest (i zawsze była) iluzją. Najlepsi PR-owcy rozumieją zintegrowaną komunikację i wiedzą, że jeśli Twój produkt jest do bani, nic innego nie ma znaczenia. B.L. Ochman

Współczesny PR rozumie przenikanie się treści, technologii społecznych i marketingu w sposób pozwalający osiągnąć wspólne cele. PR to wiarygodność, przywództwo myślowe i wpływy. W mniejszym stopniu chodzi o zarządzanie przepływem informacji i forsowanie treści, a w większym o tworzenie treści, nawiązywanie kontaktów i zaangażowanie. Lee Odden

Zintegrowany marketing i public relations są skoncentrowanymi wielokanałowymi komunikatami, które zmieniają sytuację, jak również generują zysk w sposób, który ma znaczenie dla klientów. Michele Price

PR i komunikacja korporacyjna to marketing, z wyjątkiem tego, że sprzedajesz wartości niematerialne publiczności, która nie jest zainteresowana. Richard Reavey

W swojej istocie Public Relations polega na zarządzaniu i kształtowaniu opinii publicznej na temat Twojej firmy, produktu, usługi, marki i jednostki.

PR ewoluował w kierunku angażowania się w indywidualne relacje, które dodatkowo kształtują percepcję publiczną. W niektórych przypadkach może to zmienić wątpiących w ewangelistów dla Twojej firmy, marki lub osoby.

Cece Salomon-Lee

Public relations to wysoce strategiczna dyscyplina, która jest zintegrowana z marketingiem w celu osiągnięcia celów biznesowych. Pozycjonuje firmy i rzeczników prasowych z kluczowymi odbiorcami, zarówno wewnętrznymi, jak i zewnętrznymi. Public Relations uzupełnia zintegrowaną kampanię marketingową o wymierne efekty uzyskane poprzez media relations, media społecznościowe, przywództwo myślowe, relacje z analitykami branżowymi, relacje z inwestorami i/lub wydarzenia specjalne. Jayme Soulati

Public relations jest częścią większej funkcji marketingowej. Głównym celem PR jest pomoc firmom w tworzeniu i budowaniu ich marek. PR to coś więcej niż tylko ogłaszanie najnowszych informacji o firmie. Public relations to wykorzystanie strategii komunikacyjnych do budowania pozycji rynkowej poprzez myślowe przywództwo. Zamiast być samowystarczalnym, PR dostarcza prasie, blogerom, analitykom i osobom wywierającym wpływ na branżę, ekspertyzy poprzez wypowiadanie się, artykuły na temat przywództwa myślowego oraz angażuje się w media społecznościowe.


Steve Stratz

PR ewoluował wraz z postępem technologicznym, a jego rola w zarządzaniu wzrosła. Public relations definiuje i komunikuje narrację firmy, aby zapewnić przejrzystość i wgląd w rynek, do którego dąży.

Nancy Tamosaitis

Public relations jest sztuką i nauką dzielenia się prawdziwymi, wiarygodnymi, istotnymi wiadomościami i informacjami, aby rosnąć, utrzymywać i chronić uznanie dla marki, świadomość, reputację i sprzedaż, gdy jest to właściwe. Public Relations tworzy wymierną, opartą na faktach komunikację.

Deborah Weinstein

Public relations to korzystanie z mediów tradycyjnych i cyfrowych w celu edukowania i informowania opinii publicznej o istotnych kwestiach i historiach, którymi warto się dzielić i które mają wpływ na ludzi. Public relations wymaga kreatywnego, przekonywującego i zwięzłego podejścia, z głębokim poczuciem sztuki opowiadania historii poprzez emocje.

Susan Young

Określenie public relations pochodzi z języka angielskiego i postaci nieprzetłumaczonej występuje w różnych językach, w tym również w polskim. Dosłowne tłumaczenie tego zwrotu jako „działań publicznych” nie oddaje właściwie sensu, może bowiem mylnie sugerować, że jest to aktywność typowa wyłącznie dla instytucji życia publicznego. Propozycje terminów w języku polskim spotykamy głównie
w literaturze poświęconej zagadnieniom marketingu. 

Public relations podejścia

Generalnie public relations można rozpatrywać z dwóch punktów widzenia: jako stan i jako działanie (statycznie i dynamicznie). Kiedy ktoś mówi, że „organizacja posiada dobre public relations”, wyraża tym samym przekonanie, że postawy bądź opinie otoczenia wobec tej organizacji są przychylne, lub też, że cieszy się ona zaufaniem społeczeństwa. Oczywiście zdarza się także sytuacja odwrotna - firma może mieć złe public relations. W obu tych przypadkach termin public relations rozumiany jest statycznie. Jeżeli natomiast weźmie się pod uwagę działania, których celem jest wpływanie na postawy i opinię społeczną, będzie to znaczyło, iż omawiany termin traktuje się dynamicznie.

Zwrot public relations nie doczekał się polskiego tłumaczenia. Padały różnorakie propozycje: promocja reputacji, stosunki publiczne  czy doradztwo prasowe. Żaden jednak z wyżej wymienionych terminów nie oddaje całej ideologii zjawiska jakim jest public relations. Ponadto oryginalna nazwa jest już głęboko zakorzeniona w języku międzynarodowego marketingu. Z podobnym wnioskiem wyszły również Francja i Niemcy.

Cele public relations

Cele public relations można podzielić na następujące grupy:

·         CELE OGÓLNE (uniwersalne) – które mogą być wykorzystywane przez wszystkie typy organizacji, zalicza się do niech - utrzymywanie zaufania, uzyskiwanie poparcia, kształtowanie wizerunku i opinii.

·         CELE OPERACYJNE (pośrednie) - które pośredniczą w realizacji celów końcowych (strategicznych). Pełnią rolę „klucza do sukcesu", zalicza się do niech - rzetelnych informacji, śledzenie opinii publicznej, dostarczanie prawdziwych, pozyskiwanie zrozumienia, prezentację firmy i jej produktów, budowanie relacji z wpływowymi osobami.

·         CELE KOŃCOWE (subcele) - konkretne działania - mianowicie: skupienie uwagi otoczenia na danej firmie czy organizacji, współpraca z innymi organizacjami, zapewnienie jak najlepszych warunków swoim pracownikom, prezentacja swojej firmy (organizacji) jako spójnej, wyśmienicie zorganizowanej całości.

Cele public relations realizowane są zarówno krótkookresowo, jak też długookresowo, jednakże efekty tych działań widoczne są dopiero po dłuższym czasie. Dlatego niezwykle ważnym aspektem jest dbałość o systematyczność kształtowania wizerunku. Dopiero cykliczność podejmowanych działań public relations może zaowocować oczekiwanymi rezultatami. Charakteryzuje się ono wielofazowym dochodzeniem do wytyczonych celów, nie przynosi natychmiastowego wzrostu obrotów, lecz buduje zaufanie otoczenia do firmy. Nie można zniechęcać się pierwszymi niepowodzeniami, lecz na bieżąco śledzić, analizować i wysyłać przekazy w tej dwukierunkowej komunikacji firmy z publicznością. Co ważne, organizacja nie tylko obserwuje stosunek otoczenia do niej, lecz również sama wychodzi z inicjatywą dialogu. Nadmieńmy, że praktycy public relations twierdzą, że pierwsze odczuwalne wyniki prawidłowo uprawianego public relations widoczne są dopiero po kilku latach.

Pierwszym krokiem przy określaniu celów public relations jest ustalenie pozycji przedsiębiorstwa za pewien okres czasu oraz dokładne określenie punktu wjścia. Gdy sytuacja wyjściowa jest już znana, łatwiejsze staje się spre­cyzowanie celów kampanii PR. Określenie celów kampanii to je­den z najistotniejszych etapów budowania strategii PR. Wśród najbardziej podstawowych celów PR większości kampanii można wymienić[2]:

·         stworzenie pozytywnych wyobrażeń i opinii o firmie;

·         zbudowanie i utrzymanie lojalności klientów/pracowników;

·         przygotowanie pracowników do roli ambasadorów przedsię­biorstwa w środowisku zewnętrznym;

·         uzyskanie akceptacji dla prowadzonej działalności;

·         wyrobienie reputacji solidnej firmy;

·         uzyskanie i utrzymanie szacunku i poparcia.

Zasady public relations

Najistotniejsze w prowadzeniu działań Public Relations są zasady moralno - etyczne :

·         prawda

·         rzetelna informacja

·         otwartość na dialog z otoczeniem

·         partnerskie traktowanie grup docelowych

Public relations jako funkcja zarządzania 

Ogólnie przyjmuje się, że public relations jest funkcją zarządzania o ciągłym i planowym charakterze, dzięki której organizacja pozyskuje i podtrzymuje zrozumienie, sympatię i poparcie tych, którymi jest zainteresowana obecnie lub może być zainteresowana w przyszłości - poprzez badanie ich opinii o organizacji, w celu maksymalnego dostosowania do nich swoich celów i swojej działalności, aby osiągnąć  poprzez planowe, szerokie rozpowszechnianie informacji lepszą współpracę ze społeczeństwem oraz aby skuteczniej realizować swoje interesy. Jednak w zależności od autora, w literaturze występują różne definicje tego pojęcie. Poniżej za mieszczono zestawienie kilku najbardziej znanych i najczęściej spotykanych definicji public relations:

Praktyczne działania w ramach public relations to planów i nieustanny wysiłek, aby stworzyć i utrzymać dobrą reputacji przedsiębiorstwa oraz wzajemne zrozumienie między instytucją a odbiorcami jej działań.”

„PR to działania podjęte przez grupę dla stworzenia i rozwoju dobrych stosunków tak pomiędzy członkami grupy, jak też pomiędzy tą grupą i innymi grupami opinii publicznej, tymi mianowicie, na które działania grupy bezpośrednio oddziałują
i wpływają.

Promocja wzajemnych kontaktów i dobrej reputacji między osobą, firmą lub instytucją a innymi osobami, szczególnym grupami odbiorców lub ogółem społeczeństwa poprzez dystrybucję łatwo interpretowalnych materiałów i rozwijanie przyjaznej wymiany zdań oraz ocena reakcji danej grupy od biorców.”

Public relations to sztuka i nauka osiągania harmonii z otoczeniem poprzez wzajemne porozumienie oparte na prawdziwej i pełnej informacji.”

 „Public relations to funkcja zarządzania komunikacją między organizacją a jej otoczeniem (zarówno wewnętrznym, jak i zewnętrznym), która ma służyć wypełnieniu misji organizacji.[6]

Public Relations to management komunikacji danej organi­zacji z jej grupą odniesienia (dziennikarze, sąsiedzi, akcjona­riusze, urzędy, zrzeszenia, grupy krytyczne). Public relations zapośrednicza przez swe narzędzia samorozumienie się or­ganizacji,
 jej cele i interesy, działania, zachowania wewnątrz i na zewnątrz, w celu zbudowania zaufania i zrozumienia, długofalowego zagwarantowania akceptacji, by osiągnąć cele organizacji.”

Niezależnie od sformułowania, każda z przytoczonych definicji jasno wskazuje na ścisłe powiązania public relations z pojęciem komunikacji, czyli wzajemną wymianą informacji. Proces wzajemnej wymiany informacji pomiędzy organizacją a jej otoczeniem, w ramach public relations ma na celu nadanie rozgłosu o działalności samego przedsiębiorstwa, co w efekcie powinno przyczyniać się do nawiązania przychylnych stosunków z otoczeniem zewnętrznym. Takie działanie sprzyja osiągnięciu celów przedsiębiorstwa i może niwelować istniejące w społeczeństwie negatywne opinie
o firmie. Należy podkreślić, iż proces informacyjny o którym mowa, aby przyniósł oczekiwany skutek, musi być procesem dwustronnym, dzięki czemu firma zna opinie
o sobie samej i swoich produktach i dzięki czemu może planować dalsze działania. Ponadto musi to być proces faktyczny, czyli oparty na zaufaniu oraz asertywny
w kontaktach bezpośrednich.

Zadania public relations

Do podstawnych zadań public relations należy:

·         analizowanie sytuacji wyjściowej;

·         projektowanie kampanii PR;

·         Internat relations;

·         organizowanie imprez firmowych;

·         Media relations;

·         komunikacja w sytuacjach kryzysowych;

·         projektowanie materiałów PR;

·         kontrola i analiza rezultatów działań PR.

Public relations może i powinno być ważnym wkładem w kształtowanie pomysłów organizacji na to, czym jest, co powinna robić, czego chce i czego oczekuje od niej społeczeństwo. Zarządzanie komunikacją - Podstawową techniką stosowaną w public relations jest identyfikacja odbiorców docelowych i dostosowywanie przekazów tak, aby były one istotne dla każdej z nich. Rola public relations wymaga opracowania celów komunikacyjnych, które są spójne z ogólnymi celami organizacji. Jako osoby komunikujące się dwukierunkowo, specjaliści ds. public relations kontaktują się bezpośrednio z kluczowymi odbiorcami, przekazując uzyskane informacje (wraz z zaleceniami) innym członkom zespołu zarządzającego. Zarządzanie w sytuacjach kryzysowych - Public relations ustanawia metody i zasady, które należy stosować w przypadku, gdy działalność organizacji zaangażuje się w sytuację kryzysową dotyczącą ogółu społeczeństwa. Obejmuje to zasady i procedury dotyczące przekazywania informacji pracownikom, mediom, instytucjom rządowym i innym kluczowym grupom społecznym. Zarządzanie problemami - polega na identyfikowaniu problemów, kwestii i trendów istotnych dla organizacji, a następnie na opracowaniu i realizacji programu postępowania z nimi. Obejmuje to również badanie kwestii polityki publicznej istotnych dla organizacji. PR w zarządzaniu marketingiem - rola PR w zarządzaniu marketingiem obejmuje promocję produktu, product placement, aprobatę osób trzecich, korzystanie z usług rzeczników prasowych, udział w wystawach branżowych oraz marketing przyczynowy. Zarządzanie relacjami - obejmuje rolę public relations w identyfikacji kluczowych odbiorców oraz tworzeniu strategii budowania i utrzymywania wzajemnie korzystnych relacji z tymi odbiorcami. Reputacja lub zarządzanie wizerunkiem - planowanie i wdrażanie polityk, procedur i strategii, które pokazują zaangażowanie organizacji w odpowiedzialność publiczną i społeczną, etyczne zachowanie, tożsamość korporacyjną i reputację u kluczowych odbiorców. Zarządzanie zasobami - Zarządzanie zasobami ludzkimi i finansowymi w obszarze public relations polega na wyznaczaniu celów, planowaniu, budżetowaniu, rekrutacji i zatrudnianiu pracowników PR oraz administrowaniu tymi zasobami. Zarządzanie ryzykiem - Jako PR prewencyjny, rola ta polega na tym, aby organizacja rozpoznawała obszary potencjalnego zagrożenia, tak aby można było dokonać niezbędnych zmian zanim potencjalne zagrożenia przerodzą się w sytuacje kryzysowe. Zarządzanie strategiczne - Działając jako doradca, PR-owiec pomaga kadrze zarządzającej w wypracowaniu rzetelnej polityki, która leży w najlepszym interesie zarówno społeczeństwa, jak i organizacji. PR-owiec włącza zrozumienie obaw i postaw kluczowych odbiorców w proces podejmowania decyzji przez kierownictwo organizacji. PR-owcy prezentują oblicze organizacji zazwyczaj w celu artykułowania jej celów i oficjalnych poglądów na istotne dla niej kwestie, przede wszystkim dla mediów. Działania z zakresu public relations przyczyniają się do postrzegania organizacji poprzez wpływanie na media i utrzymywanie relacji z interesariuszami. Możliwości powodzenia działań z zakresu public relations zwiększają się, jeśli specjaliści ds. public relations pracują z kadrą kierowniczą wyższego szczebla i odpowiadają przed nią oraz bezpośrednio zajmują się krytycznymi zewnętrznymi i wewnętrznymi interesariuszami, od których organizacja jest zależna.

Public relations książki / literatura / bibliografia

Przybyłowski K., Hartley S. W., Kevin R. A., Ruduelius W., Marketing, DW ABC, Warszawa 2008,
s. 466.

Knecht Z., Public relations na tle problemów zarządzania, WSZ Edukacja, Wrocław, 2001, s. 24-26.

Beitel F. P., Public relations w praktyce, Wydawnictwo Felberg SJA, Warszawa 2003, s. 78-82.

Budzyński W., Public relations. Zarządzanie reputacją firmy, Wydawnictwo Poltext, War­szawa 2004,
 s. 34-41.

Budzyński W., Wizerunek firmy - kreowanie, zarządzanie, efekty, Poltext, Warszawa 2002, s. 45-47.

Black S., Public Relations, Oficyna Ekonomiczna, Kraków 2006, s. 14.

Rozwadowska B., Public relations. Teoria - praktyka - perspektywy, Wydawnictwo Studio Emka, Warszawa 2007, s. 40.

Fleischer M., Corporate Identity i Public Relations. Wydawnictwo Dolnośląska Szkoła Wyższa Edukacji TWP, Wrocław 2003, s. 22.

Funkcje public relations

Funkcje public relations

Funkcje public relations

Funkcje jakie pełni public relations

Zakres funkcji public relations jest znacznie szerszy, bowiem nie ogranicza się jedynie do przekazywania informacji o rodzaju działalności jaką firma prowadzi oraz dbałości o przypodobanie się konsumentom, lecz także informują społeczeństwo o problemach z którymi się borykają oraz staraniach jakie firma podejmuje, aby lepiej zaspokajać potrzeby swoich klientów. Podstawowe funkcje jakie spełnia public relations to[1]:

·         funkcja integracyjna - polega na integrowaniu przedsiębiorstwa z podmiotami jego otoczenia. Integrację należy rozumieć jako dostosowanie się firmy do grup społecznych, w których działa celem stworzenia sprawnie działającego układu gospodarczego z tymi grupami;

·         funkcja koordynacyjna - czyli konieczność zgrania wszystkich elementów promocji, stosowanych w przedsiębiorstwie z programem public relations,

·         funkcja komunikacyjna - oznacza planowe, dwukierunkowe komunikowanie
się przedsiębiorstwa z otoczeniem w którym ,działa w celu uzyskania jego
poparcia dla swojej działalności i wytworzenia pożądanego wizerunku tegoż przedsiębiorstwa.

Najważniejszą funkcją public relations jest tworzenie pozytywnego wizerunku organizacji. W procesie tworzenia tego wizerunku wykorzystywane są zazwyczaj elementy identyfikujące i wyróżniające przedsiębiorstwo z otoczenia, składające się na jego tożsamość. Wizerunku firmy nie daje się wykreować z niczego.



Musi istnieć jakiś rzeczywisty lub potencjalny aspekt firmy, który mógłby być uwypuklony, wielokrotnie przedstawiony oraz rozwinięty w powiązanym ciągu następujących po sobie komunikatów. Firma sama może zdecydować w jakim kierunku ma pójść owa ewolucja jej wizerunku oraz oczywiście, ile środków i jaki czas przeznaczyć na jego wypracowanie[2].

Można stwierdzić, iż pozytywny wizerunek firmy odgrywa pierwszoplanową rolę we współczesnej praktyce gospodarczej. Przede wszystkim jest jednym z kluczowych czynników, które potencjalny klient bierze pod uwagę przy wyborze towaru i usługi. Najczęściej bowiem dobre wrażenie, jakie dana firma (marka, produkt) pozostawia w świadomości konsumenta, przesądza o jego powodzeniu na rynku.

Zatem do zakresu Public Relations zaliczyć można następujące działania:

- publicity i media relations czyli współpraca ze środkami masowego przekazu.

- tworzenie tożsamości przedsiębiorstwa

- sponsoring

- lobbying

- zarządzanie sytuacją kryzysową

- redagowanie wydawnictw własnych

- pewne formy reklamy, których celem jest tworzenie wyobrażenia o całym przedsiębiorstwie a nie tylko o oferowanych przez nie produktach czy usługach.

Funkcje public relations

·         ułatwianie zrozumienia czym jest i co robi organizacja

·         budowanie zaufania i klimatu dla akceptacji produktu przez klienta

·         wspieranie wprowadzania na rynek nowych produktów

·         wpływanie na zachowania klienta

·         rozwijanie efektywnej komunikacji

·         wspieranie ulepszeń produktu

·         odświeżanie wizerunku marki

·         wspieranie marek produktów niskobudżetowych

·         wspieranie wprowadzenia na rynek nowych produktów

·         wspieranie pozycjonowania dojrzałego produktu

·         budowanie zainteresowania określoną kategorią (rodzajem) produktu,

·         wpływanie na określone grupy docelowe

·         obrona produktów, które trafiły na opór społeczny

·         budowanie wizerunku całego przedsiębiorstwa w sposób, który sprzyja jego produktom

·         budowanie świadomości i wiarygodności

·         motywowanie personelu sprzedaży i dealerów

·         utrzymanie wydatków na reklamę i promocję na niskim poziomie

·         kreowanie prestiżu i wizerunku organizacji

·         promowanie produktów i usług

·         wykrywanie i wykorzystywanie okazji rynkowych

·         wpływanie na postawę organizacji w kontaktach z otoczeniem (publicznością)

·         wpływanie na przychylność i dobrą opinię pracowników i członków organizacji

·         kreowanie przychylności społeczności, wśród których organizacja komunikuje i działa

·         kreowanie przychylności udziałowców jak i akcjonariuszy

·         przezwyciężenie nieporozumień i uprzedzeń wobec danej organizacji

·         uprzedzanie ataków na organizację

·         budowanie przychylności dostawców i partnerów biznesowych.

Wizerunek firmy

Wizerunek firmy

Wizerunek firmy

Wizerunek firmy

Wizerunek firmy opisuje sposób, w jaki firma, jej działalność oraz jej produkty i usługi są postrzegane przez osoby z zewnątrz. W konkurencyjnym klimacie biznesowym wiele firm aktywnie działa na rzecz tworzenia i przekazywania pozytywnego wizerunku swoim klientom, udziałowcom, społeczności finansowej i opinii publicznej.


Każda organizacja we współczesnym środowisku jest w sposób zrozumiały zaangażowana w budowanie i podtrzymywanie swojego wizerunku firmy. Większość organizacji dąży do uzyskania pozytywnego wizerunku korporacyjnego. Można to osiągnąć jedynie poprzez uwzględnienie również takich aspektów jak postrzeganie interesariuszy i zachowanie pracowników, a nie tylko poprzez tworzenie atrakcyjnych budynków, uniformów, logotypów i haseł.

Obiekty te pomagają jedynie w ustaleniu pierwszego wrażenia o organizacji wśród interesariuszy. Istnieje silna pozytywna korelacja między postrzeganiem organizacji przez ludzi a prokorporacyjnymi zachowaniami wspierającymi. Wizerunek korporacyjny jest postrzegany jako obraz mentalny organizacji. Jest on sumą postrzeganych cech organizacji. Każda organizacja ma swój wizerunek korporacyjny, niezależnie od tego, czy coś z nim robi, czy nie.

Wizerunek korporacyjny jest kształtowany w oparciu o postrzeganie przez interesariuszy konkretnych działań organizacji oraz związanych z nimi kwestii branżowych i krajowych. Wizerunek korporacyjny organizacji w dużym stopniu wpływa na reakcje interesariuszy na konkretne działania, usługi i produkty organizacji.

Wizerunek firmy jest wynikiem netto interakcji wszystkich doświadczeń, przekonań, uczuć, wiedzy i wrażeń, jakie ludzie mają na temat organizacji. Dosłownie oznacza on poziom reputacji i ogólny obraz, jaki organizacja była w stanie stworzyć w oczach opinii publicznej, konkurencji, klientów końcowych i innych zaangażowanych podmiotów. Jest to suma działań związanych z kulturą organizacyjną, tożsamością korporacyjną i wzornictwem, dostarczanych przez komunikację organizacji.

Według Philipa Kotlera, wizerunek firmy reprezentuje zbiór opinii, myśli i wrażeń, które się tworzy o firmie lub produkcie. Postawy i działania ludzi mają związek z wizerunkiem organizacji lub produktu. Wizerunek korporacyjny jest w oku odbiorcy. Jest to po prostu obraz, jaki odbiorca ma o organizacji poprzez nagromadzenie wszystkich odebranych komunikatów. Jest on zdeterminowany przez wszystkie działania organizacji. Błędne jest założenie, że organizacja komunikuje się tylko wtedy, gdy tego chce. Wizerunek firmy jest potężny. Pomaga on określić, w jaki sposób interesariusz będzie zachowywał się wobec organizacji. Jak interesariusz postrzega organizację: jako słabą lub silną, otwartą lub przebiegłą, ciepłą lub zimną, sztywną lub elastyczną, itp.

Wizerunek korporacyjny jest jednym z istotnych niematerialnych aktywów każdej organizacji. Określa on tożsamość organizacji i jej reputację w społeczeństwie. Pomaga organizacji w utrzymaniu jej działalności i pomyślnego funkcjonowania w środowisku innowacji, postępu technologicznego, zmieniających się warunków ekonomicznych, zwiększonej konkurencji i zmieniającej się struktury społeczno-gospodarczej. Pomaga organizacji w osiąganiu jej celów rozwoju. Jest atutem, który daje organizacji szansę na wyróżnienie się, dążąc do maksymalizacji udziału w rynku, zysków, pozyskania nowych klientów, utrzymania istniejących, neutralizacji działań konkurencji, a przede wszystkim sukcesu i przetrwania na rynku. Wizerunek firmy to wybiórczo postrzegany obraz mentalny organizacji. Suma tych postrzeganych cech organizacji jest tym, co zazwyczaj określa się mianem "wizerunku korporacyjnego".


Posty o podobnej tematyce:

Czy warto zakładać bloga biznesowego?

Komunikacja kompendium wiedzy

Negocjacje kompendium wiedzy

Wizerunek korporacyjny definiowany jest jako "ogólne wrażenie" pozostawione w umyśle interesariuszy w wyniku kumulacji uczuć, pomysłów, postaw i doświadczeń z organizacją, przechowywane w pamięci, przekształcone w znaczenie pozytywne/negatywne, odzyskane w celu zrekonstruowania wizerunku i przywołane, gdy nazwa organizacji zostanie usłyszana lub przypomniana. Wizerunek firmy jest więc wynikiem procesu komunikacji, w którym organizacja tworzy i rozpowszechnia określony przekaz, który stanowi jej strategiczną intencję; misję, wizję, cele i tożsamość, które odzwierciedlają jej podstawowe wartości, które pielęgnuje. Jest to zgodne z wizją wizerunku marki. Wizerunek firmy można zatem uznać za rodzaj wizerunku marki, w którym nazwa marki odnosi się do organizacji jako całości, a nie do jej jedynych produktów/usług.

Formbrun zdefiniował wizerunek korporacyjny jako "ogólną ocenę, w której przedsiębiorstwo jest utrzymywane przez swoich wyborców poprzez percepcyjne przedstawienie przeszłych działań organizacji i jej perspektyw na przyszłość w porównaniu z innymi wiodącymi konkurentami".

Według Raynera, wizerunek korporacyjny daje organizacji wyraźne korzyści i przywileje. Okazuje się trudny do naśladowania, a jednocześnie tworzy odpowiedzialność. Natomiast obowiązki, które organizacja ma obowiązek spełniać, muszą odpowiadać osobistym standardom pracowników, standardom jakościowym klientów, standardom etycznym społeczności oraz standardom rentowności inwestorów. Dlatego też organizacja podtrzymuje swój wizerunek korporacyjny poprzez budowanie silnych i sprzyjających relacji ze wszystkimi swoimi wyborcami - tj. klientami, dostawcami, inwestorami, społecznością lokalną, rządem itp.


Firma, która źle zarządza swoim wizerunkiem lub go ignoruje, może napotkać na wiele różnych problemów. "Problemy z reputacją rosną jak chwasty w ogrodzie", napisał Davis Young w swojej książce "Building Your Company's Good Name".

"Bezpośrednie i pośrednie koszty wzrastają geometrycznie." Niektóre z sygnałów ostrzegawczych, że firma może mieć problem z wizerunkiem, to wysoka rotacja pracowników, znikanie głównych klientów, spadek wartości akcji i złe relacje ze sprzedawcami lub urzędnikami państwowymi.

Jeśli problem wizerunkowy nie zostanie rozwiązany, firma może uznać, że wiele jej kosztów prowadzenia działalności gospodarczej dramatycznie wzrasta, w tym koszty rozwoju produktów, wsparcia sprzedaży, wynagrodzeń pracowników i dywidend akcjonariuszy. Ponadto, ponieważ większość konsumentów przynajmniej częściowo opiera swoje decyzje zakupowe na zaufaniu, prawdopodobnie ucierpi na tym również obecny i przyszły poziom sprzedaży.

W przedsiębiorstwach każdej wielkości ważne jest, aby menedżerowie zdawali sobie sprawę z tego, jak ważne jest tworzenie i utrzymywanie silnego wizerunku, a także aby uświadamiali o tym pracownikom. Wizerunek korporacyjny zaczyna się w biurach menedżerów firmy. Powinien on opierać się na tworzeniu dobrej polityki firmy, a nie na kontrolowaniu szkód wyrządzonych przez złą politykę firmy.

Young zaleca, aby właściciele i menedżerowie firm podjęli następujące kroki w celu poprawy wizerunku firmy: skupienie się na długoterminowej reputacji firmy; oparcie działań na polityce merytorycznej; naleganie na szczerość we wszystkich działaniach biznesowych; oraz przestrzeganie prawa interesariuszy do wiedzy. W końcu zauważa, że dobry wizerunek firmy może trwać latami i tylko chwilami może zostać zniszczony. Wizerunek firmy w oczach odbiorców wewnętrznych.


Odbiorcy wewnętrzni to wszyscy pracownicy aktualnie zatrudnieni w konkretnej firmie, bez względu na zajmowane stanowisko czy obszar funkcjonalny, a także współpracownicy kontraktowi. Działania employer branding wykorzystywane są w celu poprawy sytuacji pracowników firmy, dlatego ich wpływ na projekty z tej dziedziny jest przeważnie pozytywny. Wyjątki mogą być wynikiem specyficznej sytuacji osobistej lub poglądów poszczególnych pracowników a także mogą być spowodowane brakiem zgodności pomiędzy wizerunkiem który buduje organizacja, a realiami jakie znają jej pracownicy[1].

Wewnętrzny marketing personalny obejmuje

  • system wewnętrznej komunikacji, ponieważ dobrze poinformowani pracownicy powodują zwiększenie konkurencyjności firmy bowiem lepiej rozumieją firmę a także cechuje ich większe do niej zaufanie,

  • system motywacyjny wiążący się  ze stosowaniem narzędzi o charakterze niematerialnym jak i materialnym,

·        system szkoleniowy związany z prowadzeniem działań z zakresu dokształcania zawodowego a także dalszego kształcenia,

·        system ścieżek kariery oraz awansów związany z pokazaniem pracownikom możliwości rozwoju, co zwłaszcza dla młodych osób stanowi bardzo motywujące narzędzie. Pracownicy widzą bowiem, jakie możliwości stwarza im dana firma oraz jakie kryteria powinni spełniać, aby awansować,

·        system kreowania i utrwalania wizerunku organizacji jako pracodawcy, który obejmuje działania z zakresu pubłic relations którego odbiorcy to pracownicy zatrudnieni w firmie,

·        system wewnętrznej rekrutacji i selekcji – wiążący się z możliwościami przenoszenia pracowników na różne stanowiska pracy a także z ich mobilnością i utrzymywaniem kluczowych pracowników którzy odznaczają się wysokimi umiejętnościami i potencjałem,

·        system kultury organizacji związany ze świadomym budowaniem i promowaniem określonych postaw, wartości firmowych, zachowań wśród pracowników,

·        system komunikacji z byłymi pracownikami[2].

 Wizerunek firmy w oczach odbiorców zewnętrznych

 

Odbiorcy zewnętrzni to głównie klienci, dostawcy i potencjalni pracownicy, a więc osoby, które nawiązały już kontakt z organizacją, bądź które ta organizacja chciałaby pozyskać.

Odmiennego rodzaju zewnętrznym odbiorcą działań wizerunkowych na rynku pracy będzie również bezpośrednia konkurencja firmy z tej samej branży.

W kontekście budowania wizerunku firmy jako dobrego pracodawcy należy się skupić na odpowiedzi na pytania:

·         kto szuka pracowników o tym samym profilu wykształcenia, doświadczenia itp.;

·         jaki ma wizerunek jako pracodawca;

·         czy wizerunek ten wpływa na uogólniony obraz pracy w branży, czy raczej jest to wizerunek specyficzny dla tego przedsiębiorstwa;

·         jakie są elementy jego oferty zatrudnienia;

·         w czym jest lepszy / gorszy;

·         w jaki sposób wyróżnia się na tle branży,

·         jakimi kanałami komunikuje się z potencjalnymi pracownikami[1].

Ocena i analiza działań konkurencji w kwestii firmy, jest istotnym elementem analizy otoczenia, ponieważ pomaga wyznaczyć kierunek, w którym trzeba podążać w projektach mających charakter komunikacyjny, oraz wskazuje wyzwania lub ograniczenia (np. wiążące się ze stereotypami pracy w danej branży), z którymi należy się zmierzyć[2].

ETAPY PROCESU KSZTAŁTOWANIA WIZERUNKU Firmy

  • identyfikacja własnego wizerunku;

  • identyfikacja wizerunku konkurencji;

  • porównanie obu wizerunków i sformułowanie wniosków;

  • zaprojektowanie strategii zmodyfikowanego wizerunku;

  • opracowanie narzędzi wdrażania nowej tożsamości;

  • ustalenie budżetu;

  • opracowanie harmonogramu;

  • wdrażanie i kontrola uzyskanych rezultatów


 Wizerunek firmy stanowi jej odbicie w świadomości reprezentantów grup społecznych, którzy stanowią otoczenie firmy. Przyjmuje się, że główny cel public relations stanowi kreowanie pożądanego wizerunku firmy, w efekcie prowadzonych na wstępie badań szuka się odpowiedzi na pytanie - jaki obecny wizerunek danej firmy, a jaki będzie pożądany. Często okazuje się że istnieją różnice pomiędzy tym, jak ocenia swój wizerunek dana organizacja, a tym, jak jest on oceniany poprzez jej otoczenie. Firmy wyróżniają dwa rodzaje wizerunku:

  • wizerunek obcy – czyli wizerunek firmy w oczach jej otoczenia;

  • wizerunek własny czyli wizerunek wśród pracowników firmy.

Badanie wizerunku[2] przedsiębiorstwa łączone jest często z badaniem wizerunku marek jego towarów. Badania mogą dotyczyć:

  • wiedzy o istnieniu przedsiębiorstwa;

  • znajomości znaku firmowego;

  • charakteru przedsiębiorstwa (czym się ono zajmuje);

  • wiedzy o oferowanych produktach lub usługach;

  • usytuowania wśród przedsiębiorstw konkurencyjnych.

Badania wizerunku przedsiębiorstwa mogą być prowadzone przy wykorzystanie metod ilościowych lub metod jakościowych.

Do metod ilościowych można zaliczyć np.: techniki sondażowe stosowane w celu poznania znajomości znaku firmowego przedsiębiorstwa, zdobycia wiedzy o nim, skojarzenia go z konkretnym typem działalności czy określonym produktem. Ogólnie stan wyobrażenia o przedsiębiorstwie określany jest np.: za pomocą następującej siedmiopunktowej skali:

  1. Nadzwyczaj źle.

  2. Bardzo złe.

  3. Raczej złe.

  4. Ani dobre, ani złe.

  5. Dość dobre.

  6. Bardzo dobre.

  7. Nadzwyczaj dobre.

Zwiększanie stopienia szczegółowości badania osiąga się poprzez używanie zestawu przeciwstawnych lub stopniowych określeń, które wyrażają takie cechy przedsiębiorstwa jak np:

  • aktywność (dynamiczna-bierna);

  • pozycja na rynku (duża-mała, silna-słaba);

  • jakość produkcji (bardzo dobra, zadawalająca, dobra, wadliwa);

  • ceny (niskie, średnie, wysokie);

  • stabilność finansowa (niestabilna-stabilna);

  • postęp techniczny (tradycyjne, niezbyt rozwojowe, postępowe).

Natomiast w celu dokładniejszego poznania wizerunku przedsiębiorstwa stosowane są badania jakościowe, takie jak np.: metoda zogniskowanych wywiadów grupowych, która polega na zgromadzeniu w jednym miejscu nielicznej, celowo dobranej reprezentacji osób (10-14 osób) i prowadzenia z nimi wywiadów w postaci dyskusji kierowanej. Wywiady często odbywają się w formie dyskusji, ponieważ przepływ informacji jest jednostronny stronę, każdy uczestnik grupy słyszy uwagi innych i może na nie zareagować.

Wizerunek firmy w oczach odbiorców zewnętrznych

Odbiorcy zewnętrzni to przede wszytskim potencjalni pracownicy, a więc osoby, które nawiązały już jakiś kontakt z organizacją bądź które ta organizacja chciałaby pozyskać. Ponieważ jednak wizerunek firmy jako pracodawcy jest elementem jej ogólnego wizerunku rynkowego, do grupy odbiorców zewnętrznych zalicza się także jej partnerów , klientów i konsumentów jej produktów.

Odmiennego rodzaju zewnętrznym odbiorcą działań wizerunkowych na rynku pracy będzie również bezpośrednia konkurencja firmy z tej samej branży. W takim wypadku należy się skupić na odpowiedzi na pytania:

·         kto szuka pracowników o tym samym profilu wykształcenia, doświadczenia itp.;

·         jaki ma wizerunek jako pracodawca;

·         czy wizerunek ten wpływa na uogólniony obraz pracy w branży, czy raczej jest to wizerunek specyficzny dla tego przedsiębiorstwa;

·         jakie są elementy jego oferty zatrudnienia;

·         w czym jest lepszy / gorszy;

·         w jaki sposób wyróżnia się na tle branży,

·         jakimi kanałami komunikuje się z potencjalnymi pracownikami[1].

Zachęcam Cię do dowiedzenia mojego bloga o zarządzaniu i przywództwie

Jak być pewnym siebie i uporać się z niską samooceną?

Jak rozwiązywać problemy? Pytania ułatwiające rozwiązywanie problemów

Jak zwiększyć wydajność. 14 kluczowych kroków ku większej wydajności i skuteczności.

Jak się zmotywować mając przed sobą duży cel?

6 rzeczy, których nigdy nie warto robić

Jak wyglądać na pewnego siebie?

Lobbing

Lobbing

Lobbing co to

Lobbing

Ze względu na szeroki, wielowymiarowy charakter działań trudno o jedną precyzyjną definicję pojęcia lobbingu. „Najogólniej rzecz ujmując, rzecznictwo interesów można definiować jako pewien zestaw technik wpływania na proces decyzyjny, które polegają na przekonywaniu przedstawicieli władz państwowych do określonych rozwiązań prawnych, administracyjnych, problemowych itd.” ( Jasiecki, Molęda-Zdziech , Kurczewska, 2002, s. 16).

„Lobbing sam w sobie jest prostą koncepcją. Jest on aktywnym wyrazem praw obywateli do wpływania na rząd. To podstawowe prawo wpływania na rząd jest fundamentalnym elementem demokracji” (Guyer, 2003, s. 5).

Działalność lobbingowa to działalność przede wszystkim praktyczna.

Odbywa się ona jednak zawsze w ramach konkretnego systemu społeczno-politycznego, który wyznacza pewne ramy i determinuje ostateczny kształt lobbingu. W wyniku czego, rzecznictwo interesów przyjmuje różne formy.

„Lobbing jest przede wszystkim sposobem promocji idei i spraw. Jest to marketing idei” (Cyt. za wywiadem P. Kościńskiego z J. Symonds, Grupy nacisku są elementem demokracji, „Rzeczpospolita”, 14-15 maja 1994r.).

Lobbing jest znaczącym elementem życia politycznego w państwach stabilnej demokracji.

Są tacy, którzy twierdzą, że stabilność demokratycznych struktur państwa zależy od instytucji lobbingu. Nie ulega wątpliwości, że lobbing jest pewnego rodzaju mechanizmem dialogu pomiędzy rozmaitymi środowiskami społecznymi, czy grupami interesów - a systemem przedstawicielskim. Można powiedzieć, że dla polityków jest czymś w rodzaju "systemu wczesnego ostrzegania”, który informuje o rozmaitych problemach społecznych. „Lobbing mówi wybranym przez ciebie reprezentantom o twoich potrzebach a następnie motywuje ich by pomogli spełnić te potrzeby prze zoficjalnienie (enactment) procesu legislacyjnego” (Guyer, 2003, s.5.)

 „Lobbing buduje polityki społeczne, które poprawiają ludzkie życie i miejsce, w którym żyją” (Avner, , 2004, s. 14). „Typowy lobbysta próbuje przekonać biurokratów pokazując im dlaczego subsydiowanie określonej gałęzi edukacji albo budowa lotniska przyniesie pożytek lokalnej społeczności” (Marconi, 2004, s.23). Z punktu widzenia zorganizowanych grup interesów lobbing pełni funkcję użytecznego narzędzia w rozwiązywaniu problemów. Ten, kto w nowoczesnym państwie nie potrafi korzystać z lobbingu, skazuje się na status niemego w permanentnym dialogu społecznym pomiędzy rządzącymi - a rządzonymi.

Lobbing można charakteryzować jako „zdolność przekonania decydenta do zrobienia czegoś, czego nie zrobiłby bez perswazji lobbysty, lub też zaniechania czegoś, co normalnie by realizował” (Mastromarco, Saffer, Zieliński, Biedrzycka, Hryciuk, 1995, s. 10).. „Subtelność, a zarazem złożoność zjawiska lobbingu jest jego cechą immanentną. Z jednej strony lobbing jest specyficzną i najtrudniejszą formą public relations, z drugiej zaś każdy obywatel głosujący w dniu wyborów na określonego polityka bądź formację polityczną - uprawia lobbing. Jest to więc termin na tyle pojemny, iż określa w zasadzie wszelkie relacje pomiędzy „władzą” a „obywatelami” (w tym zwłaszcza zorganizowanymi w tzw. grupy nacisku), wynikające ze świadomych działań adresowanych do „władzy”. (http://www.decydent.pl)”


„Doszedłem do wniosku, że polityka jest zbyt
poważną sprawą by zostawić ją politykom.”

- Chalrles de Gaulle


Lobbing w Polsce

Słowo lobbing ma w Polsce niezwykle negatywne konotacje. Prawie wszystkim doniesieniom związanym ze skandalem z posłem Pęczakiem towarzyszyła fotografia pod którą widniał napis „Marek Dochnal – lobbysta”.

Jest to tylko jeden z licznych przykładów, dlaczego dziś słowo lobbing kojarzy się nam z niejasnymi układami na styku biznesu i polityki, z prywatyzacyjnymi skandalami oraz  z czymś nagannym.

Lobbing - Co to jest i jaka jest jego historia?

Pojęcie lobbingu (lobbyingu) wywodzi się z języka angielskiego. Angielskie słowo „lobby” (od łacińskiego terminu lobbium, lobbia oznaczającego galerię, pasaż) w swym pierwotnym, dosłownym rozumieniu oznacza „kuluary”. Na początku XIX w. Anglicy nadali temu pojęciu całkiem nowe znaczenie, kojarzące się z pewnego rodzaju typem relacji pomiędzy przedstawicielami władz a ludźmi, którzy chcieli uzyskać do nich dostęp.

O działalności lobbystycznej lub lobbingu zaczęto mówić mając na myśli kuluary Izby Gmin, w których publiczność mogła spotkać się z członkami parlamentu.

Coraz częściej terminem lobby określano rozmowy w kuluarach, a później tego pojęcia zaczęto używać w odniesieniu do „grup nacisku” wywierających wpływ na ciała ustawodawcze w interesie określonych warstw, grup, instytucji itd., głównie przez kontakty z członkami Izby Gmin (House of Commons) i Izby Lordów (House of Lords). 

Lobbing a wywieranie wpływu

Sam mechanizm wywierania wpływu nie jest nowym zjawiskiem. W większości europejskich dworów królewskich znajdowali się ludzie, których zadaniem było, przy użyciu różnych metod i środków, wpływanie na decyzje władcy. „Nie można więc jednoznacznie określić daty ani miejsca, skąd termin pochodzi. Niektórzy autorzy, zajmujący się tym zagadnieniem, bronią tezy, że lobbing sięga tych samych źródeł, co państwo. W starożytnych Atenach każdy obywatel posiadał prawo uczestniczenia w demokracji bezpośredniej. Pojawienie się współczesnych demokracji parlamentarnych, jak i złożony sposób ich funkcjonowania, wymagało mechanizmów reprezentacji, pośród których lobbing stał się uprzywilejowaną techniką komunikacji pomiędzy obywatelami a rządzącymi” (Kurczewska, Molęda-Zdziech, 1999, s. 50).

 Z biegiem czasu termin „lobbing” doczekał się nowych treści.

Przede wszystkim zaczęto posługiwać się nim w celu określenia nie tylko wszelkiej działalności, której celem jest wywieranie wpływu, oddziaływanie na decyzje władcze parlamentarne, ale również na decyzje innych ośrodków władzy. Zarazem znacząco powiększył się krąg aktorów zajmujących się tego rodzaju działalnością.

Obecnie lobbing kojarzy się z działalnością prowadzoną przez rozmaite grupy interesu, organizacje społeczne i konsumenckie, media czy wielkie konfederacje i federacje ekonomiczne w celu wpływania na decyzje polityków oraz instytucji publicznych.

Obecnie, znaczenie tego pojęcia staje się coraz szersze i coraz bardziej pojemne.

Dynamiczny rozwój profesjonalnego lobbingu jest faktem.

Nie tylko scena polityczna - ale także rynek gospodarczy - szczególnie Stanów Zjednoczonych, państw Unii Europejskiej czy forum rozmaitych organizacji międzynarodowych i ponadnarodowych – stały się tradycyjnym już miejscem uprawiania nieodzownego tam lobbingu.

Lobbing podsumowanie

Konkludując, można wskazać na kilka elementów wspólnych, bądź łączących definicje lobbingu. Rzecznictwo interesów polega na wywieraniu wpływu na proces decyzyjny w instytucjach nie tylko władzy państwowej. Jest to przekonywanie, pozyskiwanie i dostarczanie informacji, zmierzające do promocji pewnych decyzji, rozwiązań bądź działań. Ważna jest specyfika grupy docelowej, która składa się głównie z decydentów oraz ich współpracowników, ulokowanych w organach władzy publicznej.

Zachęcam Cię do dowiedzenia mojego bloga o zarządzaniu i przywództwie

Jak być pewnym siebie i uporać się z niską samooceną?

Jak rozwiązywać problemy? Pytania ułatwiające rozwiązywanie problemów

Jak zwiększyć wydajność. 14 kluczowych kroków ku większej wydajności i skuteczności.

Jak się zmotywować mając przed sobą duży cel?

6 rzeczy, których nigdy nie warto robić

Jak wyglądać na pewnego siebie?

Lobbying

Lobbying

Lobbying

Lobbing cechują przemyślane cele oraz doskonała organizacja działań. W procesie komunikacji pomiędzy obywatelami a przedstawicielami władzy lobbing zakłada obecność pewnego rodzaju ogniwa, jakim jest obecność pośrednika.

„Obywatel, który we własnym imieniu, indywidualnie i za pomocą własnych środków stara się oddziaływać na przedstawicieli władz państwowych, nie jest uważany za lobbystę”.( Jasiecki, Molęda-Zdziech , Kurczewska, 2002, s.20). Definitywnie lobbystą byłaby osoba, która występowałaby w interesie innych osób. „Każdy lobbing pociąga za sobą komunikowanie, jako drogę przekazywania wpływu.”(Kurczewska, Molęda-Zdziech, 2002, s. 50).

Lobbying a formy nacisku

Lobbing nie jest jedyną formą nacisku w sferze publicznej. Co wyróżnia to pojęcie? Istnieją pewne kryteria, które pozwalają odróżnić lobbing od form, które nie są rzecznictwem interesów.

Pojęcie lobbingu powinno być stosowane jedynie wobec takiej działalności, której cel to wpływanie na decyzje organów władzy publicznej.

Czyli jest to oddziaływanie na przedstawicieli władzy ustawodawczej, wykonawczej jak również sądowniczej. Obejmuje ona wszystkie poziomy. Natomiast wpływy wywierane na decyzje korporacji, osób prywatnych jak i różnego rodzaju organizacji pozarządowych w tym fundacji czy stowarzyszeń nie wchodzi w jego zakres. Kolejną cechą lobbingu jest zamiar wywierania wpływu. Na decyzje władz państwowych i nie tylko państwowych mogą oddziaływać liczne wydarzenia.

Natomiast, jeśli nie towarzyszy im świadomy zamiar wywierania wpływu, nie można mówić tu o zjawisku lobbingu, które z pewnością nie jest działalnością przypadkową.

Mimo tego, że większość lobbystów reprezentuje poszczególne grupy nacisku lub interesu, lobbing nie powinien być utożsamiany z zachowaniami grup interesu przynajmniej z trzech powodów.

  • Po pierwsze, lobbing może być stosowany zarówno przez jednostki jak i grupy.

  • Po drugie, grupy interesu angażują się bardzo często w dodatkowe działania oprócz lobbingu, a część z nich w ogóle się nim nie zajmują.

  • Po trzecie, jednostki lub grupy interesu mogą znaleźć bezpośrednią reprezentację bez interwencji ze strony lobbystów. Lobbing to tylko jedna z metod będących do dyspozycji jednostek lub grup. Powinna być ona traktowana raczej w kategoriach pewnego procesu, uwzględniającego jej dynamikę.

Zachęcam Cię do dowiedzenia mojego bloga o zarządzaniu i przywództwie

Jak być pewnym siebie i uporać się z niską samooceną?

Jak rozwiązywać problemy? Pytania ułatwiające rozwiązywanie problemów

Jak zwiększyć wydajność. 14 kluczowych kroków ku większej wydajności i skuteczności.

Jak się zmotywować mając przed sobą duży cel?

6 rzeczy, których nigdy nie warto robić

Jak wyglądać na pewnego siebie?

Lobbysta

Lobbysta

Lobbysta

Zawód lobbysta

Osoby zajmujące się lobbingiem wywierają wpływ na organy ustawodawcze i wykonawcze, aby podejmowały decyzje zgodne z interesami ich klientów. Sprzyja im fakt, że większości parlamentarzystów zależy na ponownym wyborze” (http://www.decydent.pl). W krajach, w których tego rodzaju działalność regulowana jest ustawowo, lobbyści starają się przekonać posłów, że wypowiadają się w imieniu wyborców i na zawołanie potrafią zmobilizować opinię publiczną.

Tam gdzie lobbing jest nieoficjalny, parlamentarzystom i urzędnikom finansuje się kampanie bądź zapewnia posady, gdy tracą mandaty i stanowiska.

Lobbysta w procesie legislacyjnym

Lobbing spełnia istotną funkcję  w procesie legislacyjnym, uznaną przez samego ustawodawcę. Złożoność i różnorodność uczestników tego procesu, jak również technicyzacja poruszanych dziedzin decydują o trudności pracy parlamentarzystów. W tej sytuacji lobbysta jest postrzegany jako ekspert w danej dziedzinie, pozostający do dyspozycji ustawodawcy w celu dostarczenia mu wyczerpujących wyjaśnień i informacji. Dotyczy to zebrania relacji wszystkich uczestników.

Złożoność i różnorodność poruszanej problematyki sprawia, iż lobbing stał się dyscypliną specjalistyczną, którą najczęściej zajmują się prawnicy wyspecjalizowani w poszczególnych dziedzinach, takich jak: energia, komunikacja, finanse, podatki, środowisko, handel międzynarodowy itd. W rezultacie lobbing polega na przygotowywaniu technicznych dossier objaśniających konsekwencje prawne i ekonomiczne rozważanej, bądź istniejącej regulacji prawnej.

„Lobbing przypomina starą chińską grę go: przeciwnika trzeba otoczyć i odciąć mu wszelkie drogi ucieczki - uważa Jeffrey Birnbaum, autor książki Lobbyści.

Profesjonalny lobbysta

Profesjonalni lobbyści powinni dysponować doskonałą wiedzą na temat procedur podejmowania decyzji, nie wyłączając wiedzy o decydentach. W zawodzie tym często spotyka się ponadto byłych polityków, dziennikarzy czy też urzędników wyższego szczebla, pracujących wcześniej w organizacjach międzynarodowych.

Usługi te są świadczone również przez niektóre agencje public relations. Warunkiem skutecznego działania lobbystów jest poprawna odpowiedź na pytania: do kogo, kiedy i w jakiej formie należy się zwrócić? Ceny takich usług to tajemnica handlowa, ale są adekwatne do wartości reprezentowanych interesów.

Zawodowcy stronią zwykle od korupcji i działań na granicy prawa, gdyż zamieszanie w aferę oznacza koniec zawodowej kariery oraz śmierć dla firmy. „W wielu zachodnich krajach przyjęto zresztą specjalne ustawodawstwo, surowo zabraniające korumpowania urzędników, a w USA, Kanadzie, Australii i Niemczech stworzono system rejestracji lobbystów i ich działań. Od września 1998 r. obowiązek rejestracji, a także specjalny kodeks postępowania zawodowego obowiązuje również 20 tys. osób działających wokół instytucji europejskich.” (J. Bochenek, „Warszawa w Brukseli”, „Wprost”, Nr 893 (09 stycznia 2000). W miastach, w których znajdują się siedziby instytucji europejskich, czyli Strasburgu, Brukseli i Luksemburgu, działają setki lobbystów, przedstawicielstwa organizacji branżowych, regionalnych i związkowych. Na jednego posła do Parlamentu Europejskiego przypada kilku profesjonalistów zajmujących się przekazywaniem stanowiska grupy, którą reprezentują. Nie zajmują się oni jedynie informowaniem urzędników Komisji Europejskiej czy też posłów, ale również bardzo często kontaktują się między sobą. Wolą swój punkt widzenia przedstawiać jako stanowisko wypracowane wspólnie z innym lobby. Przykładem może być Federacja Producentów Żywności, która chętnie prezentuje swe opinie, wspierając je stanowiskiem związków zawodowych rolników.

Należy pamiętać, iż agencje rządowe i organizacje międzynarodowe nadal są bardzo znaczącym inwestorem. Decyzje tego inwestora tak jak i preferencje nie mogą być obojętne dla wielu przedsiębiorstw i całych sektorów gospodarki. Rozmiary tego zjawiska w skali europejskiej powiększają się z roku na rok. Wartość kontraktów państwowych w obszarze EWG W 1986 r. wynosiła 500 mln ecu, a w drugiej połowie lat dziewięćdziesiątych osiągnęła poziom 300 mld ecu” (Jasiecki, Molęda-Zdziech , Kurczewska, 2002, s. 98).

Lobbysta

Kim jest lobbysta?

Tak się składa, że w większości systemów prawnych państw częściej spotyka się definicje lobbysty niż definicje samego lobbingu. Próby sprecyzowania tej problematyki są podejmowane również na płaszczyźnie międzynarodowej. „Ich przykładem jest definicja lobbysty zaproponowana podczas spotkania członków Stowarzyszenia Sekretarzy Generalnych Parlamentów (Assosciation of Secretaries General of Parliaments) na sesji w Meksyku w 1986 r.

Zgodnie z tą propozycją w zakres definicji lobbysty wchodzi sześć kategorii osób aktywnych w sferze publicznej:

  • osoby, które usiłują wywrzeć wpływ na strategie lub programy rządowe, na przyznawanie dotacji i zawieranie umów, mianowanie na stanowiska rządowe lub na organizację kontaktów i spotkań;

  • osoby zatrudnione na pełny etat w prywatnych przedsiębiorstwach, w wydziałach do spraw kontaktów z rządem;

  • osoby pracujące dla grup założonych w celu popierania jednej, określonej sprawy;

  • osoby zatrudnione w organizacjach niedochodowych;

  • osoby zatrudnione w agencjach prowadzących kampanie reklamowe, włączając w to kampanie prowadzone w środkach masowego przekazu i drogą pocztową;

  • osoby zatrudnione w specjalistycznych agencjach, prowadzących działalność lobbystyczną względem rządu i parlamentu. ( Jasiecki, Molęda-Zdziech , Kurczewska, 2002, s. 16).

„W najszerszym ujęciu, za każdym razem kiedy piszesz list do kongresmana, lub zadajesz pytanie kandydatowi na spotkaniu przedwyborczym, jesteś lobbystą (Dekieffer, 1997, s.1).

Posty o podobnej tematyce:

Czy warto zakładać bloga biznesowego?

Komunikacja kompendium wiedzy

Negocjacje kompendium wiedzy

Cechy lobbysty

Obecnie za jedną z najważniejszych, a właściwie najważniejszą z kompetencji niezbędnych lobbyście uznawana jest umiejętność analizowania. Znajomość działania oraz mechanizmów społeczno-politycznych, jak również znajomość języka właściwego danemu środowisku umożliwia lobbyście dokonywanie odpowiednich interpretacji, popierających jego wnioski i zlecenia.

Dla skutecznego działania niezbędne są również cechy takie jak: ostrożność, dyplomacja i takt. Dla zwiększenia skuteczności ważna jest umiejętność przekazu informacji, a więc można zauważyć, że nie bez znaczenia jest tu rola metod i technik public relations.

Kariera lobbysty w USA

Lobbying to zawód pełen ludzi, którzy zmienili karierę zawodową, ponieważ odpowiednia wiedza i doświadczenie to wszystko, czego naprawdę potrzeba, aby zostać lobbystą. Nie ma żadnych wymagań licencyjnych ani certyfikacyjnych, ale lobbyści są zobowiązani do rejestracji w rządzie stanowym i federalnym. Większość lobbystów ma wykształcenie wyższe.

Będąc jeszcze w college'u, można sprawdzić teren dzięki różnym praktykom związanym z rządem - na przykład jako pomocnik kongresu, w agencji rządowej lub w firmie lobbingowej. Każde z tych stanowisk pozwoli Ci przyjrzeć się roli lobbingu w systemie politycznym. Po studiach praca na stanowisku rządowym lub politycznym, zwłaszcza jako pomocnik kongresowy, przenosi Cię na pierwszą linię frontu, ale może być również przydatne, aby rozpocząć pracę w firmie prawniczej lub public relations. Wielu lobbystów wywodzi się również z kariery ustawodawczej, ponieważ byli politycy często wykorzystują swoje lata służby w rządzie i swoje związki ze starymi kolegami, którzy nadal sprawują urząd. Są to "drzwi”, które niedawno zaczęto regulować.

 

Rzecznictwo interesów

Rzecznictwo interesów

Rzecznictwo interesów

Pozytywne i negatywne aspekty rzecznictwa interesów

Słowo lobbing ma w Polsce niezwykle negatywne konotacje. Prawie wszystkim doniesieniom związanym ze skandalem z posłem Pęczakiem towarzyszyła fotografia pod którą widniał napis „Marek Dochnal – lobbysta”. Jest to tylko jeden z licznych przykładów, dlaczego dziś słowo lobbing kojarzy się nam z niejasnymi układami na styku biznesu i polityki, z prywatyzacyjnymi skandalami oraz  z czymś nagannym.

Rzecznictwo interesów w Polsce

„W Polsce lobbują i politycy, i szefowie firm, i ich znajomi u swoich innych znaczących znajomych. Słyniemy z układów, układzików i krążących kopert. U nas się „dociera” i „załatwia”. Ale to nie ma nic wspólnego z lobbingiem, który polega na przedstawianiu argumentów za daną sprawą lub przeciw niej, bez ukrywania swoich intencji i za wynagrodzeniem.”( P. Wrabec, R. Pisera, „Regulownaie rzeki interesów”, Nesweek, 34/02, s. 54)

„Lobbing to zwykłe doradztwo, nie ma nic dziwnego w tym, że firma zarabia na doradzaniu klientom. Firmy lobbingowe sprzedają jednostki czasu poświęcone na zajęcie się sprawą. Czasami finalnym produktem jest jedna karta papieru, ale wymagająca dziesiątków godzin studiów, zastanawiania się, układania metodologii postępowania, a czasem pisania rozwlekłych dokumentów, potrzebnych do różnych etapów pracy. Nie jest to zawód, w którym zarabia się jakieś fantastyczne pieniądze. Poziom zarobków lobbysty usytuowałbym poniżej poziomu zarobków w sektorze usług prawnych. Na pewno więcej od nas zarabiają doradcy prawni i inwestycyjni.

Lobbing w krajach zachodnich jest pełnoprawnym elementem gospodarki rynkowej, a lobbysta jest takim samym zawodem jak np. doradca podatkowy, doradca prawny, czy audytor. W Polsce natomiast lobbing bardzo źle się kojarzy i myślę, że jest w tym jakaś hipokryzja. Wierzę, że dojrzewamy do tego, aby tę sytuację znormalizować poprzez regulację prawną. Musi powstać ustawa, czy innego rodzaju przepis, który zdefiniuje, że taka profesja istnieje i wykonujący ją ludzie powinni się kierować określonymi regułami. To wreszcie ograniczy krąg para-lobbystów, „przekrętaczy” – „załatwiaczy”, których działania powodują, że źle się o tym zawodzie mówi.

„Znany lobbysta siedzi w więzieniu” - krzyczą czołówki gazet, podczas gdy nie jest to żaden lobbysta, tylko zwykły aferzysta. Właśnie takie mylenie pojęć jest jednym z powodów, dla których lobbing cieszy się w Polsce tak złą sławą.”(Nowakowski, http://www.rp.pl/artykul/376826.html dostęp 06.02.2012).

Zachęcam Cię do dowiedzenia mojego bloga o zarządzaniu i przywództwie

Jak być pewnym siebie i uporać się z niską samooceną?

Jak rozwiązywać problemy? Pytania ułatwiające rozwiązywanie problemów

Jak zwiększyć wydajność. 14 kluczowych kroków ku większej wydajności i skuteczności.

Jak się zmotywować mając przed sobą duży cel?

6 rzeczy, których nigdy nie warto robić

Jak wyglądać na pewnego siebie?