Manipulacja w pracy - jak sobie z nią radzić?

Jak radzić sobie z manipulacją w pracy?

manipulacja w pracy

Chociaż manipulacyjne zachowanie może niektórym wydawać się jedynie "małostkowym dramatem biurowym" dla wielu z nas nim nie jest. Co więcej może mieć negatywne i dalekosiężne konsekwencje dla kultury i produktywności Twojego zespołu i Twojej organizacji.

Z czasem manipulatorzy mogą odwieźć współpracowników od wykonywania ich najlepszej pracy, zdemoralizować zespół, stworzyć toksyczną kulturę zespołu lub działu i doprowadzić do zwiększenia rotacji pracowników.

Na szczęście istnieje kilka taktyk, które można wypróbować przed zasięgnięciem pomocy działu kadr lub rozważeniem bardziej drastycznych działań. Ostatecznie konieczne jest nauczenie się, jak rozpoznawać zachowania manipulacyjne wśród pracowników lub współpracowników i określić najlepszy sposób działania, aby pomóc zespołowi w działaniu z otwartością, uczciwością i wzajemnym szacunkiem.

Zachowanie manipulacyjne w pracy

Czasem dość trudno jest dostrzec manipulacyjne zachowanie. Manipulator może często komplementować lub próbować zbliżyć się emocjonalnie do swojej “ofiary”, więc nie rozpoznaje, kiedy to "przyjazne" zachowanie stanie się zagrożeniem dla jej życia zawodowego.

manipulacja w pracy

Oto kilka klasycznych oznak manipulacji. Manipulatorzy:

  • Próbują utrzymać kontrolę, prowadząc rozmowy na swoich warunkach - w swoim biurze lub w swoim czasie.

  • Mogą też dać ci mało czasu na podjęcie decyzji, z nadzieją, że presja czasu zmusi cię do powiedzenia "tak" pomysłom manipulatora.

  • Zadają Ci pytania probingowe i przejmują początkowe zainteresowanie poznaniem Ciebie. Tą "szczególną" uwagą może być wykorzystanie danych osobowych przeciwko tobie później.

  • Często kłamią lub usprawiedliwiają się, wyolbrzymiają lub zaniżają fakty i przedstawiają informacje w sposób stronniczy lub jednostronny.

  • Okazują agresję, krzycząc lub wykazując negatywne emocje, aby skłonić Cię do zrobienia tego, czego chcą. Mają nadzieję, że strach sprawi, że będziesz wykonywał ich polecenia.

  • Mają tendencję do wygłaszania uwag krytycznych lub żartów, które mają na celu podważenie Ciebie lub wskazanie Twoich wad.

  • Skupiają się na tym, co negatywne, kiedy przekazują Ci informacje zwrotne i komentują, abyś czuł się nieadekwatny.

  • Sprawiają, że czujesz się winny z nadzieją, że naginasz się do ich żądań, jeśli czujesz się do nich źle.

  • "Udają głupków", aby skłonić cię do zrobienia tego, czego chcą, nalegając, że nie rozumieją lub nie wiedzą, jak coś zrobić. Albo, na odwrotnej stronie, udają, że są ekspertem w czymś, co wydaje ci się lepsze.

Ważne jest, aby zauważyć, że manipulacyjne zachowanie niekoniecznie oznacza, że ktoś ma manipulacyjną osobowość. Prawdopodobnie wszyscy, w tym czy innym czasie, przedkładamy nasze własne potrzeby nad cudze i stosujemy manipulacyjną taktykę, aby upewnić się, że dostaliśmy to, czego chcieliśmy.

W miejscu pracy ludzie popełniają błędy. Niektóre sytuacje mogą zachęcać do mniej niż idealnych reakcji, a Twój współpracownik może stosować manipulacyjne zachowanie w momencie kryzysu lub desperacji. Choć nigdy nie jest to w porządku, jest to często odwracalne, jeśli zostanie odpowiednio potraktowane.

Manipulacyjna osobowość

Ważne jest, abyś nauczył się rozpoznawać, czy Twój współpracownik, kierownik lub klient ma manipulacyjną osobowość, która różni się od okazjonalnych zachowań manipulacyjnych.

Ostatecznie osobą o manipulacyjnej osobowości jest osoba, która często i wielokrotnie stosuje strategię i obliczenia dotyczące prawdy i etyki. Na pierwszym miejscu stawiają swoje własne potrzeby i wykorzystują Twoje słabości przeciwko Tobie, aby upewnić się, że dostaną to, czego chcą.

Zasadniczo, ktoś z manipulacyjną osobowością to ktoś, kto wykazuje wspomniane manipulacyjne zachowania, ale pokazuje je w różnych sytuacjach lub z różnymi ludźmi.

Prawdopodobnie zidentyfikujesz kogoś z manipulacyjną osobowością, kiedy poczujesz różnicę między swoimi działaniami a moralnością, kiedy jesteś w ich pobliżu.

Jeśli czujesz, że siedzisz na tylnym siedzeniu i spełniasz życzenia drugiej osoby, lub jeśli czujesz, że ta osoba zachęca cię do zrobienia czegoś nieetycznego, prawdopodobnie masz do czynienia z kimś o manipulacyjnej osobowości.


Jak radzić sobie z manipulacją w pracy?

1. Wywołaj kwestię prywatnie i spróbuj dotrzeć do sedna sprawy.

Jeśli zauważysz manipulacyjne zachowanie podczas np. spotkania zespołu, ale zauważysz je po raz pierwszy, możesz początkowo rozważyć spotkanie w cztery oczy.

Na przykład, powiedzmy, że Twój pracownik Jacek zaczyna atakować innego pracownika - Marysię. Często podważa jej zdanie i "żartobliwie" wskazuje jej wady podczas spotkań, które uważasz za zarówno nieodpowiednie, jak i szkodliwe dla pewności siebie i zdolności Marysi do otwartego przedstawiania swoich pomysłów.

Możesz zacząć od wezwania Jacka do swojego biura i powiedzenia: "Jacek, co tu się dzieje? Czy masz problem z Marysią? Czy przeszkadza Ci jej zachowanie w pracy?”

Ważne jest, aby bezpośrednio zwrócić uwagę na zachowanie Jacka i przyznać, że jest ono niepokojące. Chcesz spróbować dotrzeć do sedna jego zachowania. Być może okaże się, że Jacek jest zły lub sfrustrowany zachowaniami Marysi (o których ty nie wiesz) podczas gdy jego reakcja na tą frustrację nie jest właściwa. To stworzy pełniejszy obraz dla Ciebie.

2. Pokaż, że pewne działania nie będą tolerowane.

Publiczne zwrócenie uwagi na zachowania manipulatora skutkuje dwiema rzeczami - po pierwsze, zmniejsza możliwości manipulatora do kłamstwa lub grania głupca, a po drugie, może przysporzyć Ci kilku sojuszników. Dodatkowo, pokazuje wszystkim, co naprawdę dzieje się w danej sytuacji.

Na przykład, być może Twój współpracownik celowo zostawił Cię poza spotkaniem projektowym, a następnie rozmawiał ze współpracownikami o tym, że nie “dowiozłeś” swojej części. Jeśli tak jest, możesz wysłać e-maila do manipulatora, podając szefowi i kolegom z zespołu informacje, którymi podzieliłbyś się na spotkaniu. Zakończ e-mail prosząc o włączenie do następnego spotkania.

Komunikacja powinna być "naprawdę przejrzysta". Chcesz, aby działania manipulatora były w jak największym stopniu widoczne i oczywiste, więc jeśli przyjdzie na to czas, możesz pokazać kilka wiadomości po to by chronić swoją własną karierę. Nie chcesz, aby twój szef zaczął myśleć, że zacząłeś unikać spotkań, kiedy tak naprawdę nigdy nie zostałeś nie nie zaproszony.

Jeśli zachowanie ma miejsce publicznie, np. podczas spotkania, możesz zwrócić się do manipulatora i powiedzieć: "Twój komentarz sprawia, że myślę, że nie podobają ci się rozwiązania, które zaproponowaliśmy podczas tego spotkania. Czy tak rzeczywiście jest?”

3. Zaprezentuj swoje obawy przełożonym.

Manipulacyjne zachowanie naraża kulturę pracy i produktywność zespołu na ryzyko, dlatego ważne jest, abyś powiadomił kogoś z wyższego szczebla organizacji.

Przedstaw obiektywne fakty i sytuacje swojemu szefowi lub dyrektorowi. Zwróć uwagę, w jaki sposób zachowanie manipulatora utrudniło zespołowi ukończenie projektu lub zaszkodziło relacji z klientem.

4. Zaproś eksperta do swojego miejsca pracy.

Jeśli uważasz, że manipulacyjne zachowania powoli zaczynają przenikać do twojego zespołu lub kultury organizacyjnej być może nadszedł czas, aby zatrudnić zewnętrznego eksperta w celu zidentyfikowania i wyeliminowania tych zachowań.

Taka osoba może pomóc Ci zidentyfikować zachowania manipulacyjne, obserwować relacje między kolegami i dokonywać bezstronnych ocen. Profesjonalista może również konsultować i szkolić Twój zespół oraz zapewnić długoterminowe rozwiązania zapobiegawcze i zarządcze dla danego problemu.

Dobrego dnia.

Michał

Autor: dr Michał Chmielecki, prof.

Jestem autorem bestsellerowych książek. Od ponad 15 lat doradzam firmom, prowadzę warsztaty i coaching w zakresie kompetencji przywódczych. Mam nadzieję, że Projekt Przywództwo pomoże Ci rozwijać wiedzę w zakresie komunikacji i przywództwa oraz zainspiruje Cię  do wdrażania zmian i ciągłego rozwoju. 

P.S. Jak zawsze zapraszam Cię do dołączenia do moich kanałów w mediach społecznościowych. Dziękuję za poświęcony czas!