Rozmowa o pracę - co mówić, czego nie mówić i jak zrobić jak najlepsze wrażenie
Rozmowa o pracę - co mówić, czego nie mówić i jak zrobić jak najlepsze wrażenie
Zostałeś zaproszony na na rozmowę o pracę. Super! Teraz postaraj się wypaść jak najlepiej.
Myślę, że w ciągu ostatnich dziesięciu lat przeprowadziłem około setki rozmów z hr-owcami, w których dyskutowaliśmy na temat zachowań kandydatów. Okazuje się, że niemal trzy czwarte kandydatów popełnia podobne błędy.
Czy mimo to niektórzy z nich zostali zatrudnieni? Oczywiście... jednak nigdy nie warto liczyć na to, że same umiejętności i odpowiednie doświadczenie mogą zatrzeć złe wrażenie po nieudanej rozmowie o pracę.
Poniżej kilka praktycznych sposobów na to by na rozmowie o pracę zrobić jak najlepsze wrażenie:
1. Bądź sympatyczny. Oczywiste? Pewnie. Jednak niezwykle istotne. Bardzo ważne jest by zrobić dobre pierwsze wrażenie i zbudować z rekruterem autentyczną więź. Tak więc:
uśmiechnij się
utrzymuj kontakt wzrokowy
bądź pozytywnie nastawiony
usiądź wygodnie na krześle
unikaj bezosobowego zwracania się do osoby, z którą rozmawiasz.
Bądź sobą, ale najlepszym sobą, jakim tylko potrafisz. Wszyscy chcemy pracować z ludźmi, których lubimy i którzy lubią nas. Możesz wykorzystać ten fakt na swoją korzyść – niewielu kandydatów to czyni.
2. Nigdy nie zaczynaj rozmowy kwalifikacyjnej, od stwierdzenia, że chcesz tę pracę.
Czemu? Ponieważ jeszcze tego nie wiesz. Nieprawdziwe zaangażowanie jest, no cóż, nieprawdziwe. Zamiast tego...
3. Zadawaj pytania dotyczące tego, czego naprawdę chcesz się dowiedzieć.
Upewnij się, że stanowisko, na które kandydujesz jest dla Ciebie odpowiednie:
wiedz z kim będziesz pracował,
czyim będziesz podwładnym,
jaki jest zakres twoich obowiązków, itd.
Rozmowa kwalifikacyjna powinna być rozmową (tj. wymianą informacji). Rekruter z pewnością doceni twoje zaangażowanie w proces komunikacji. Poza tym nie ma innego sposobu, aby sprawdzić czy naprawdę zależy Ci na tej pracy. Nie bój się zadawać wielu pytań. Dopóki całkowicie nie zdominujesz rozmowy, osoba prowadzająca spotkanie będzie mile zaskoczona nieoczekiwaną zmianą schematu i na pewno zachowa to w pamięci.
4. Zarzuć przynętę.
Smutną prawdą dotyczącą rozmów kwalifikacyjnych jest to, iż zazwyczaj nie zapamiętujemy większości informacji dotyczących danej osoby - zwłaszcza, jeśli przeprowadzaliśmy rozmowy z wieloma ochotnikami kandydującymi na to samo stanowisko. Później możemy nazywać cię: "facetem z krawatem w kropki”, "panią od biegów przełajowych” lub "typem grającym na perkusji”.
Czasami możesz zostać zidentyfikowany przez wspomniane przynęty, więc staraj się korzystać z nich na swoją korzyść. Twoją przynętą może być ubiór (oczywiście w granicach rozsądku), ale też niecodzienne zainteresowania, czy niezwykły fakt dotyczący twojego wychowania lub rozwoju kariery.
Przynęty sprawią, że rekruterzy lepiej cię zapamiętają i zakotwiczysz się w ich świadomości na dłużej jako "ktoś konkretny" - nie pozwól im o sobie zapomnieć.
5. Bądź pewny umiejętności, które możesz im zaoferować.
Rozpoznanie firmy jest czymś oczywistym; idź o krok dalej i znajdź sposób, aby wkraść się w ich łaski proponując znaczący wkład w istotne aspekty jej działania.
Jeśli masz szczególne umiejętności, pokaż, jak można je natychmiast wykorzystać. Jednak nie mów: "Chciałbym być odpowiedzialny za reorganizację działu marketingu mediów społecznościowych". Po pierwsze, to dość aroganckie, a po drugie, ktoś może być już za to odpowiedzialny. Zamiast tego podziel się szczegółami dotyczącymi własnych umiejętności i powiedz, że z przyjemnością rozpoczniesz pracę z konkretnym zespołem.
Jeśli zespół nie istnieje, bardzo dobrze - możesz zostać jego szefem. Jeśli jednak taki zespół istnieje, to nie podważyłeś niczyich kompetencji pochopnymi słowami. Pomyśl o cechach, które cię wyróżniają i pokaż swoją wartość firmie. Osoba prowadząca rozmowę będzie potrafiła rozpoznać jakie zalety ma przedstawiony przez ciebie projekt.
6. Nie twórz negatywnych sloganów.
Rekrutujący będą szczególnie pamiętać te negatywne hasła. Jeśli nigdy nie byłeś odpowiedzialny za szkolenia, nie mów: "Nigdy nie byłem odpowiedzialny za szkolenia". Zamiast tego powiedz: "Nie pełniłem tej konkretnej funkcji, ale wyszkoliłem kilkudziesięciu nowych pracowników i stworzyłem kilka przewodników szkoleniowych". Nigdy nie mów: "nie mogę", "nie robiłem" lub "nie posiadam". Podziel się z przyszłym pracodawcą odpowiednim doświadczeniem i znajdź pozytywne strony w tym, co już osiągnąłeś. Bez względu na poruszany temat, bądź pozytywnie nastawiony: nawet twój najgorszy błąd może stać się dobrą lekcją na przyszłość.
7. Proś o pracę odpowiednią do twoich kwalifikacji.
Pod koniec rozmowy powinieneś już wiedzieć, czy oferowana praca Ci odpowiada. Jeśli wciąż potrzebujesz jakichś informacji, zakomunikuj to. Jeśli jednak dowiedziałeś się już wszystkiego użyj swoich umiejętności autoprezentacji i poproś o to stanowisko. (Nie bój się, rekruter nie ma nic przeciwko prośbom.) Skoncentruj się na wyznaczonych aspektach pracy: zapewnij rekrutera, że bardzo sprawnie pracujesz w zespole, albo że doskonale rozwijasz się pracując bez nadzoru lub czerpiesz energię z częstych podróży... Poproś o pracę i wykorzystaj swoje kwalifikacje, aby udowodnić, że tego chcesz i na to zasługujesz.
8. Umocnij waszą relację nawiązując ponowny kontakt.
Ponowienia e-mailowe są w porządku; te oparte o jakieś nawiązanie do rozmowy są najlepsze: może to być e-mail z dodatkowymi informacjami, o które zostałeś poproszony, lub link do czegoś o czym rozmawialiście (może być służbowy, jak i osobisty). Im lepsza rozmowa kwalifikacyjna oraz im lepiej słuchałeś, tym łatwiej będzie ci wpaść jak nawiązać kontakt w naturalny i niewymuszony sposób. Na koniec podziękuj - nigdy nie lekceważ potęgi wdzięczności.
Ok te przejdźmy teraz do tego co mówić a czego nie mówić w trakcie rozmowy kwalifikacyjnej.
Co mówić a czego nie mówić w trakcie rozmowy o pracę
1. „Bardzo cieszy mnie możliwość współpracy z Państwem.”
Ludzie zbyt często myślą, że negocjacje o wynagrodzenie to swego rodzaju bitwa: pracownik, starający się uzyskać możliwie jak najwięcej, przeciwko pracodawcy, starającego się operować w najniższym progu możliwego przedziału finansowego. Tego typu myślenie może jednak przynieść efekty przeciwne do zamierzonych.
Nigdy nie angażuj się w negocjacje oparte na ultimatum – sytuacji typu albo to, albo to – staraj się tworzyć atmosferę współpracy, lub wyjątkowej okazji do stworzenia pakietu wynagrodzeń, który usatysfakcjonuje zarówno Ciebie jak i Twojego pracodawcę. Ustal priorytety ściśle wyznaczające, co jest dla Ciebie najważniejsze, ale też w jakich miejscach jesteś skłonny pójść na rozwiązania kompromisowe.
O ile nie macie pewności, że jesteście niezastąpieni, a niewielu z nas jest w tak wygodnej pozycji, pomyślne negocjacje nigdy nie powinny stać się pojedynkiem. To znak, że komunikacja została przerwana lub że niedługo zostanie.
2. „W oparciu o moje badania…” „W oparciu o mój research…”
To zupełnie naturalne, że zawsze kusi nas, by spróbować uzyskać pensję wyższą niż ta, która została nam zaoferowana, ale ważne jest w tym zakresie stąpać twardo po ziemi. Zamiast po prostu proponować liczbę, która naszym zdaniem brzmi odpowiednio, musimy dowiedzieć się, ile tak naprawdę warte są nasze umiejętności – w ten sposób uzyskamy przekonujący argument, który pomoże przekonać naszego pracodawcę do podwyższenia proponowanej stawki.
Przydatnym wyrażeniem jest tutaj coś w rodzaju ‘w oparciu o moje badania’. To pokazuje Twojemu rozmówcy, że odrobiłeś pracę domową i wiesz, o co, i po co negocjujesz.
3. „Rynek”
W trakcie swoich badań upewnij się, że wiesz, jak wygląda rynek Twojej pracy. Rynek definiuje to, ile dany pracownik ma szansę zarobić, jeśli wróci na rynek pracy i znajdzie nową, ale podobną pracę. Jeśli zarabiasz 80,000 rocznie, ale za rogiem możesz dostać pracę za 100,000, ‘rynek’ mówi Ci, że w obecnej pracy nie dostajesz wystarczająco. A ponieważ firmy nie będą chciały stracić Cię na rzecz konkurencji, podczas potencjalnych negocjacji potraktują tę różnicę poważnie.
4. „Wartość”
Natomiast wartość, definiuje to, co przysparzasz swojemu pracodawcy. Z perspektywy pracodawcy każdy pracownik musi albo (1) zwiększać przychody firmy, albo (2) zwiększać jej marżę (a najlepiej obydwie rzeczy naraz). Choć zazwyczaj nie jest to równie znaczące co rynek pracy, jeśli dasz radę pokazać swojemu pracodawcy, w jaki sposób zwiększasz „wartość” jego firmy (zwiększając przychody i/lub marżę), być może przekonasz go, aby dał Ci należną podwyżkę.
Jeżeli więc możesz udowodnić, że wdrożony przez Ciebie pomysł pomógł firmie zarobić 600,000, poproszenie o 2,000 podwyżki może wydawać się zupełnie normalne dla Twojego pracodawcy.
Podziękowania po odbytej rozmowie o pracę (za pomocą emaila lub listu)
Zakończyłeś rozmowę kwalifikacyjną i czujesz, że pozostawiłeś po sobie dobre wrażenie. Jednakże proces rekrutacji jeszcze się nie zakończył. Ważne jest, żeby wciąż być jego częścią, przypominać o sobie, czy to za pomocą wiadomości email czy pisanych odręcznie listów. Takie zabiegi mogą ułatwić zawarcie umowy.
Skuteczna rozmowa kwalifikacyjna po angielsku
Których słów nie używać w rozmowie o pracę
Tym, o czym również musisz pamiętać, są słowa, których naprawdę używasz. Albo, ujmując to inaczej, słowa, których nigdy nie powinieneś używać.
1. Inteligentny
Wiesz, że jesteś inteligentny i wiesz, że rekruter szuka kogoś inteligentnego, ale proszę, nie określaj siebie w ten sposób. To jedno z tych słów, które chcesz, aby ludzie mówili o tobie, ale nie chcesz nim opisywać siebie. To, czy ktoś jest inteligentny, jest kwestią osądu, a ty chcesz unikać takich słów.
Co robić zamiast tego
Mów o tym, jak myślisz, i używaj określeń takich jak np. "logiczny", "analityczny". Przejdź do słów, które brzmią bardziej jak fakty, a mniej jak osądy.
2. Sympatyczny
Z tego samego powodu, dla którego nie chcesz opisywać siebie jako inteligentnego, chcesz unikać słów takich jak "sympatyczny". Poza tym trudno znaleźć pomocne przykłady tego jak samemu udowodnić, dlaczego jesteś sympatyczny, bez popadania w niezręczną desperację. ("Wszyscy mówią do mnie cześć, śmieją się z moich żartów i tęsknią za mną, kiedy jestem chory?" Yyy…... nie.)
Co mówić zamiast tego
Użyj określeń, które możesz czymś podeprzeć, np. "gracz zespołowy", "towarzyski", "entuzjastyczny" lub "opiekuńczy", i poprzyj je przykładami tego, jak motywowałeś kolegów na spotkaniach, albo jak organizowałeś wigilię firmową. O wiele lepiej to brzmi kiedy przytaczasz działania podjęte przez ciebie, a nie osądy i działania innych.
3. Odnoszący sukcesy
To trochę tak jakbyś miał powiedzieć, że jesteś bogaty i przystojny. Czy naprawdę uważasz, że to dobry pomysł?
Co robić zamiast tego
Zawęź ramę wypowiedzi od sukcesu w skali globalnej do sukcesu na bardziej konkretnych przykładach. Możesz w pełni potwierdzić, że jesteś dobry w tym co robisz. A nawet powinieneś. Różnica polega na tym, że w pierwszym przypadku opowiadasz jak to odnosisz sukcesy we wszystkich dziedzinach życia; w drugim zaś wskazujesz na swoje umiejętności i doświadczenia. Pierwszy jest irytujący; ten drugi jest niezbędny.
4. Obsesyjnie zaangażowany
Nawet jeśli jesteś niezmiernie poświęcony swojej pracy, nadal chcesz uniknąć opisywania tej cechy słowami, które mają negatywne konotacje.
Co robić zamiast tego
Jest wiele słów, których możesz użyć, aby opowiedzieć, w jaki sposób angażujesz się w swoją pracę. Słowa te prawdopodobnie są bardziej precyzyjne i nie wymagają niezgrabnych wyjaśnień. Pomyśl o takich określeniach jak "skoncentrowany", "zorientowany na szczególe", "pracowity", "oddany".
5. Skromny
Chwalenie się swoją skromnością jest dziwaczne. To po prostu nie działa. Nie próbuj nawet wchodzić w tę niezręczną odpowiedź, bo próby wygrzebania się z niej wyglądają mizernie. Im usilniej próbujesz się wytłumaczyć, tym bardziej burzysz zaufanie swojego rozmówcy.
Co robić zamiast tego
Jeśli jest to coś, o czym chciałbyś opowiedzieć, skorzystaj ze strategii "nie mów, tylko pokaż". Za każdym razem, gdy musisz się pochwalić sobą w trakcie rozmowy kwalifikacyjnej (będzie się to często zdarzać, ponieważ jest to rozmowa kwalifikacyjna), podawaj tylko fakty. Opowiedz o tym, co zrobiłeś, jaki był rezultat i co inni o tym myślą, a o cenę zostaw swojemu rozmówcy.
Dasz radę opisać siebie jako inteligentną, sympatyczną, odnoszącą sukcesy, obsesyjnie zaangażowaną i skromną osobę nie doprowadzając rekrutera do łez. Ale pamiętaj, że istnieją inne słowa i sposoby na to, aby twój rozmówca zrozumiał co masz na myśli i nie wydatkował niepotrzebnie dużych ilości energii starając się z całej siły nie przewracać oczami.
Jak napisać idealne podziękowania po rozmowie o pracę krok po kroku
Napisanie perfekcyjnych podziękowań (mailowo lub listownie) może pochłonąć dużo czasu, ale korzyści jakie z tego płyną są nie do przecenienia. Taka kontynuacja rozmowy kwalifikacyjnej za pomocą wiadomości email powinna być osobista, zwięzła i uprzejma.
1. Upewnij się, że dobrze zapamiętałeś nazwisko lub nazwiska osób przeprowadzających rozmowę. Jeśli masz jakiekolwiek wątpliwości sprawdź ich poprawność na portalu LinkedIn.
2. Wiadomość rozpocznij od podziękowania za poświęcony ci czas.
3. Upewnij się, że email jest spersonalizowany i zawiera szczegółowe informacje, jakie uzyskałeś podczas rozmowy kwalifikacyjnej. Jeśli podczas rozmowy wydarzyło się coś istotnego, wspomnij o tym. Bardzo ważne jest, żeby wiadomość nie wyglądała jak "kopiuj-wklej".
4. Połóż nacisk na pozytywy i potwierdź lub ponownie sformułuj swoją adekwatność do stanowiska na jakie aplikujesz.
5. Jeśli istnieje możliwość drugiej rozmowy, nie pytaj o nią bezpośrednio, jedynie zaznacz swoją gotowość na ponowne spotkanie.
6. Zachowaj formalny ton wypowiedzi. Gramatyka oraz pisownia muszą być bezbłędne. Być może nawiązałeś z rozmówcą bliższy kontakt, jednak komunikacja pisemna powinna być całkowicie profesjonalna i pozbawiona poufałości.
7. Napisz wersję wstępną wiadomości, jednak nie wysyłaj jej od razu. Zrób sobie przerwę, zajmij się czymś innym. Dopiero po jakimś czasie wróć, żeby sprawdzić i nanieść ostateczne poprawki. Jeden prosty błąd w pisowni może kosztować cię pracę.
8. Wiadomość wyślij w ciągu 24 lub najpóźniej 48 godzin po zakończeniu rozmowy kwalifikacyjnej. Jeśli zrobisz to później, możesz wyjść na osobę leniwą lub niezainteresowaną.
Jeśli starasz się o przyjęcie do firmy nastawionej bardzie tradycyjnie, odpowiednie będzie napisanie takiej wiadomości za pomocą konwencjonalnego listu. Wybierz profesjonalny, wysokiej jakości papier, a list wyślij najpóźniej 24 godziny po zakończeniu rozmowy.
Przykładowy email z podziękowaniami po rozmowie kwalifikacyjnej
Szanowany Panie Jacku,
Dziękuję Panu za poświęcony czas na przedyskutowanie mojej oferty pracy na stanowisku <wpisz nazwę stanowiska>. Miło było Pana poznać.
Byłem pod wielkim wrażeniem <opisz szczegóły dotyczące stanowiska pracy, które były poruszone podczas rozmowy kwalifikacyjnej, takie jak "wizja firmy" albo "kultura panująca w firmie" lub "możliwości rozwoju kariery">, o których Pan mówił.
Jak już rozmawialiśmy, jestem pewien, że moje umiejętności i doświadczenie, szczególnie <wymień konkretne umiejętności/doświadczenie, które będą popierały tezę> doskonale pasują do stanowiska, na które aplikuję.
<Jeśli podczas rozmowy nawiązałeś bliższy kontakt ze swoim potencjalnym menedżerem i rozmawialiście na temat spraw osobistych, to jest dobry moment, żeby o tym wspomnieć. Na przykład: "Mam nadzieję, że przyjemnie spędził Pan czas w restauracji Chef’s Table Experiments - suflet czekoladowy, który tam serwują to mój ulubiony deser". Albo "Mam nadzieję, że Pański syn rozegrał świetny mecz w weekend". Jeśli nie poznałeś żadnych osobistych szczegółów, o których możesz wspomnieć, nie sil się, żeby o nich pisać.>
Jeśli ma Pan jakieś dodatkowe pytania, jestem gotów na spotkanie w każdej chwili. Czekam na wiadomość.
Z pozdrowieniami,
Marcin Kowalski
Oto dlaczego bardzo istotne jest wysłanie wiadomości z podziękowaniami po rozmowie o pracę
· Jest to profesjonalne. Twój potencjalny pracodawca poświęcił ci swój czas na rozmowę kwalifikacyjną, nie wspominając już o czasie poświęconym na analizę twojego CV oraz skoordynowanie rozmowy. Podziękowanie potencjalnemu pracodawcy i okazanie wdzięczności za otrzymaną szansę leży w zgodzie z biznesową etykietą.
· To sprawi, że będą o tobie pamiętać. Udało ci się przenieść swoje CV na szczyt stosu, teraz rób wszystko, żeby się na nim utrzymać. Jeśli wielu kandydatów odbywa rozmowy kwalifikacyjne, chcesz się wyróżnić spośród innych, a napisanie wiadomości email lub listu z podziękowaniami pomoże ci to osiągnąć.
· To pokaże, że zależy ci na tym stanowisku. Każdy potencjalny pracodawca chce aktywnego pracownika - napisanie przypomnienia pokazuje twój entuzjazm i zaangażowanie. Ponadto, oddalisz wszelkie wątpliwości dotyczące twojego zainteresowania stanowiskiem.
Kolejne kroki
Miejmy nadzieję, że pracodawca odpowie na twój email albo list i umówi się na kolejną rozmowę, albo jeszcze lepiej - zaproponuje ci pracę. Jeśli nie otrzymałeś żadnej odpowiedzi od menedżera ds. zatrudnienia, dopuszczalne jest przeprowadzenie rozmowy telefonicznej, jednak odczekaj jeszcze kilka dni. Niedopuszczalne jest codzienne lub cotygodniowe dzwonienie w celu otrzymania decyzji.
Pamiętaj: nie wystarczy, jeśli jesteś zainteresowany ofertą pracy, musisz wykazać to zainteresowanie.
Dobrego dnia.
Michał
Autor: dr Michał Chmielecki, prof.
Jestem autorem bestsellerowych książek. Od ponad 15 lat doradzam firmom, prowadzę warsztaty i coaching w zakresie kompetencji przywódczych. Mam nadzieję, że Projekt Przywództwo pomoże Ci rozwijać wiedzę w zakresie komunikacji i przywództwa oraz zainspiruje Cię do wdrażania zmian i ciągłego rozwoju.
P.S. Jak zawsze zapraszam Cię do dołączenia do moich kanałów w mediach społecznościowych. Dziękuję za poświęcony czas!
