Podejmowanie decyzji - 5 kroków ku dobrej decyzji
Podejmowanie decyzji
Podejmowanie decyzji - 5 kroków ku dobrej decyzji
"Gdy musisz podjąć decyzję, najlepsze co możesz zrobić to wybrać dobrze, drugą najlepszą opcją jest wybranie źle.”
Theodore Roosevelt
Jedną z najważniejszych kompetencji lidera jest zdolność podejmowania decyzji biznesowych. Liderzy podejmują ich każdego dnia dziesiątki, wpływają one na sukces firmy, a także mają wpływ na jej pracowników, klientów a czasem na sam rynek. Podjęcie dobrej decyzji wymaga wiedzy, doświadczenia i intuicji.
Jest wiele kwestii, które wpływają na to, jak jednostka podejmuje decyzje. Wśród nich znajdziemy emocje, postrzegane osobiste i zawodowe zagrożenia oraz szanse, nagrody i cele, przygotowanie, doświadczenie, wykształcenie, ponaglające terminy, stres i wiele innych.
Najważniejsze w tym procesie jest wyhamowanie irracjonalnych i zaakceptowanie racjonalnych czynników.
Niezależnie od tego, czy decydenci zdają sobie z tego sprawę, czy nie, należy wziąć pod uwagę mnóstwo czynników zanim zacznie się wyciągać wnioski. Niezależnie od tego, czy umiejętność podejmowania decyzji jest „wrodzonym” działaniem „na czuja", czy też wyuczonym procesem, podstawą jest to, że skuteczne podejmowanie decyzji wymaga przejścia przez kilka etapów:
Każda organizacja jest zbiorem różnych osobowości, umiejętności oraz talentów, a Twoi pracownicy nie zawsze będą się zgadzali z Tobą w każdej kwestii.
Jako przywódca po prostu musisz liczyć się z tym, że na problem będą patrzyli inaczej. Co zrobić jednak by te różnice przerodzić w coś konstruktywnego? Po pierwsze zadbaj o klarowną komunikację.
Podejmowanie decyzji i rozwiązywanie problemów wymaga jasnej i precyzyjnej komunikacji, w której wszystkie obawy oraz perspektywy są wzięte pod uwagę. Zbyt dużo razy widziałem, jak trudno może być zidentyfikować sedno sprawy w środowisku, w którym nikt ze sobą nie rozmawia lub nikt nikogo nie słucha.
Każdy problem jest inny – ale strategie i metody wykorzystywane podczas ich rozwiązywania powinny być metodyczne i skupiać się na kilku krokach, unikając ciągłego kryzysu i pochopnych decyzji. Być może słyszałeś, jak Twoi pracownicy mówili „Zbyt szybko to rozwiązaliśmy” lub „Rozwiązaliśmy nie ten problem”. Czy Twoi pracownicy mieli wszystkie potrzebne informacje by skutecznie rozwiązać problem?
Zobaczmy więc jak można poprowadzić pracowników przez proces podejmowania decyzji i rozwiązywania problemów – z dobrze wyznaczonym planem i celami.
1. Precyzyjnie zdefiniuj problem
Pierwszym dużym krokiem jest zdefiniowanie problemu – tylko wtedy można znaleźć rozwiązanie. Możliwe jest, że wiesz, że coś w firmie jest nie tak, ale nie wiesz co. W tym kroku chcesz więc znaleźć źródło problemu, by móc usunąć je i upewnić się, że problem nigdy nie wróci.
2. Opisz problem
W tym kroku Ty i zespół musicie opisać problem i zastanowić się dlaczego problem wystąpił.
3. Zrób burzę mózgów, by znaleźć alternatywy
Następnie należy zorganizować burzę mózgów i znaleźć potencjalne rozwiązania problemu; spróbuj spojrzeć na problem pod każdym kątem i obrać szeroką perspektywę. Nie decyduj się od razu na pierwsze rozwiązanie.
4. Wybierz rozwiązanie
Wybierz jedno rozwiązanie – takie, na które wszyscy się zgadzają. Gdy podejmiesz taką decyzję, przywódcy organizacji muszą je respektować i być w związku z nim konsekwentni – nie ma czasu na nieskończone gdybanie.
5. Kontroluj rezultaty
W ostatnim kroku, Ty i zarząd musicie kontrolować wyniki waszego rozwiązania. Określ, czy skutecznie wyeliminowano problem .
Najczęstszym błędem jest bagatelizowanie punktu nr 3 i zbyt szybkie przechodzenie do wyboru określonego kierunku działania i dobudowywanie do niego filozofii. Pominięcie kilku istotnych elementów w punkcie 3 może całkowicie zaburzyć obraz sytuacji i zmienić strategię działania.
Na koniec kilka myśli o podejmowaniu decyzji:
Podejmowanie decyzji uczy Cię podejmowania decyzji
Im częściej i więcej decyzji podejmujesz tym łatwiej podjąć Ci kolejne. Czasami musisz sobie powiedzieć: „Zebrałem już wszystkie potrzebne dane i nadszedł czas, aby działać. Osoby osiągające sukces nie muszą posiadać wszystkich informacji. Nie zawsze wszystkie informacje da się zebrać. Są gotowe podjąć ryzyko.” Musisz nauczyć się tolerować stres związany z podejmowaniem decyzji.
Oceniaj decyzję
Czasem łatwo rozpoznać dobrą decyzję, np. kiedy sprzedaż wzrasta lub nowy pracownik wybija się ponad resztę. Inne decyzje mogą wymagać więcej refleksji w celu ustalenia, czy były zasadne, czy też inne opcje mogłyby być lepsze. Czy decyzja rozwiązała problem lub pokierowała twoją firmę na ścieżkę rozwoju?
Proces oceny jest kluczowy dla zdobycia doświadczenia w podejmowaniu decyzyji i poprawienia kompetencji w tym zakresie. Poprzez zastosowanie wyciągniętych wniosków lider może zauważać sytuacje analogiczne do poprzednich i czuć się bardziej pewnie wybierając inne opcje i inny tok działania. Najważniejsze, aby być skutecznym, a nie tylko "mieć rację" albo "nie mieć racji".
Pamiętaj, nie ma żadnych gwarancji
Z pewnością nigdy nie można z góry przewidzieć, czy decyzja będzie prawidłowa, dlatego też należy być przygotowanym na podjęcie ryzyka.
Ucz się.
Jeśli popełnisz błąd, potraktuj go jako okazję do dowiedzenia się, co nie zadziałało i dlaczego. Wiele razy decyzje są odwracalne i możesz zmienić swoje zdanie.
Nie zastanawiaj się nad tym co by było gdyby.
Od czasu do czasu możesz odkryć z perspektywy czasu sytuacje, które mogły mieć wpływ na Twoją decyzję, gdybyś wiedział o nich wcześniej. To jest normalne i typowe, ale nie powinno zatrzymywać twojego procesu decyzyjnego.
Nie zatrzymuj się i nie rób nic.
Jeśli zrobiłeś wszystko, co w twojej mocy, aby podjąć dobrą decyzję i nadal nie możesz się zdecydować, nie zwlekaj z podjęciem ważnej decyzji z obawy, że nie wiesz wystarczająco dużo lub dokonasz złego wyboru. Nie pozwól, aby strach cię powstrzymał. Czasami ludzie są tak sparaliżowani strachem przed podjęciem złej decyzji, że wpadają w panikę i tracą z oczu to, co próbują osiągnąć. To przeszkadza w podjęciu jakiejkolwiek decyzji.
Nawiasem mówiąc, nie lekceważ siły intuicji, ani swojego przeczucia w jelitach. Po zważeniu i ocenieniu wszystkich faktów, może to być ostateczny wyznacznik.
Dobrego dnia!
Michał
Autor: dr Michał Chmielecki, prof.
Od ponad 15 lat doradzam firmom, prowadzę warsztaty i coaching w zakresie kompetencji przywódczych. Mam nadzieję, że Projekt Przywództwo pomoże Ci rozwijać wiedzę w zakresie komunikacji i przywództwa oraz zainspiruje Cię do wdrażania zmian i ciągłego rozwoju.
P.S. Jak zawsze zapraszam Cię do dołączenia do moich kanałów w mediach społecznościowych. Dziękuję za poświęcony czas!
